Coronavirüs hasta odası nasıl olmalı?

Coronavirüs hasta odası nasıl olmalı? Coronavirüs hasta odası nasıl düzenlenmeli? Coronavirüs hasta odasında nelere dikkat etmeli? Coronavirüs hasta odası nasıl dizayn edilmeli? Coronavirüs hasta odası özellikleri nelerdir? T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan rehberden Coronavirüs hasta odası detayları şöyle…

Coronavirüs hasta odası nasıl olmalı?

T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bilim Kurulu tarafından Şubat 2020’de hazırlanan COVID-19 (2019-n CoV Hastalığı) Rehberi’nde yer alan bilgilere göre coronavirüs hasta odası şöyle olmalı…

Hasta Odasının Özellikleri

1. COVID-19 olası veya kesin vakalarının hastaneye yatışlarında standart, temas ve damlacık
önlemlerinin alınması gerekmektedir

2. Hastalar tek kişilik, özel banyosu ve tuvaleti olan, kapatılabilir kapı içeren bir odada
olmalıdır.

3. Tek kişilik odalar bulunmadığı durumlarda kesin COVID-19 vakaları aynı odada kohort
edilebilir ancak olası COVID-19 vakalarının ayrı yatırılması tercih edilmelidir. Zorunlu
hallerde ise olası COVID-19 vakaları aynı odada hasta yatakları en az 1m aralıklı olacak
şekilde yerleştirilmelidir. Kohorta dahil edilen olası hastalar tıbbi maske kullanmalıdır.

4. Kullanılacak tıbbi malzemeler hastaya özel olmalı, oda dışına çıkarılmamalıdır. Hastalar
arasında ortak malzeme kullanımına izin verilmemelidir. Eğer kullanılacak ekipman (örn.
steteskop, ateş ölçer) birden fazla hastada kullanılıyor ise her hasta kullanımında
temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir (örn. etil alkol% 70).

5. Tıbbi olarak gerekmedikçe hastaların odadan veya alandan başka bir alana taşınmasından
kaçınılmalıdır. Olası COVID-19 hastaları için belirlenmiş taşınabilir X-ray cihazı ve/veya
diğer önemli tanı cihazları kullanılmalıdır. Ancak portatif tanı cihazları yoksa hasta tıbbi
maske takılı halde, temas ve damlacık izolasyon önlemleri alınarak, diğer hastalar ve
ziyaretçiler ile teması en aza indirecek şekilde mümkünse son vaka olarak alınmalıdır.

6. Hastanın taşınması sırasında görev alan sağlık personeli tıbbi maske, önlük, eldiven, ile bu
işlemi yapmalıdır ve el hijyenine özen gösterilmelidir. Hastanın genel durumuna göre
aerosolizasyon oluşturabilecek bir durumu varsa N95/FFP2 veya N99/FFP3 maske ve
gözlük yanında bulundurmalıdır.

7. Hastanın temas ettiği yüzeyler rutin olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

Hasta Odasına Giriş ve Hastaya Yaklaşım

1. Hasta odasına girişler sınırlandırılmalı, sadece hastanın bakımından sorumlu olan ve
girişi gerekli olan personelin odaya girişine izin verilmelidir, hasta ziyaretçileri
yasaklanmalıdır ve refakatçi gerekli ise tek kişi ile kısıtlanmalıdır.

2. Hasta odasına girişlerde kişisel koruyucu malzemeler (Eldiven, önlük (steril olmayan,
tercihen sıvı geçirimsiz ve uzun kollu), tıbbi maske, N95/FFP2 veya N99/FFP3 maske,
yüz koruyucu, gözlük, alkol bazlı el antiseptiği hasta odası girişinde hazır olarak
bulundurulmalıdır.

3. Muayene, tedavi ve kişisel bakım yapan kişiler eldiven, izolasyon önlüğü, tıbbi maske
kullanmalıdır. Hastanın sekresyonları veya vücut çıkartılarının aerosolizasyonuna neden
olabilecek girişim yapılacağında N95/FFP2 veya N99/FFP3 maske ve yüz siperliği
kullanılmasına özen gösterilmelidir*.

4. Kişisel koruyucu ekipmanlar giyilirken ve çıkartılırken kurallara uygun bir şekilde
sırayla giymeye (önlük, maske, gözlük, yüz koruyucusu ve eldiven) ve çıkarmaya
(eldiven, gözlük, yüz koruyucu, önlük, maske) dikkat edilmelidir. Özellikle maskenin
hasta odasından çıktıktan sonra en son çıkartılması ve sonrasında el hijyeni uygulanması
ihmal edilmemelidir.

5. Eldivenin bütünlüğünün bozulduğu, belirgin şekilde kontamine olduğu durumda eldiven
çıkartılarak, el hijyeni sağlanmalı ve yeni eldiven giyilmelidir.

6. Aerosolizasyona neden olabilecek işlemler sırasında hasta odasında mutlak ihtiyaç
duyulan sağlık personeli dışında kimse olmamasına özen gösterilmelidir. İşlem sırasında
kapının kapalı olması sağlanmalı, işlem sonrasında bir süre, giriş-çıkış dahil kapı açık tutulmamalıdır. İlgili işlemler, doğal hava akışı ile yeterince havalandırılan, tercihen
negatif basınçlı odalarda yapılmalıdır.

7. Hastaya temas öncesi ve sonrasında el hiyenine dikkat edilmelidir. Bu amaçla sabun ve
su veya alkol bazlı el antiseptikleri kullanılabilir. Eller gözle görülür derecede kirli ise el
antiseptikleri yerine mutlaka su ile sabun kullanılmalıdır.

8. Hasta, tıbbi açıdan önemli bir neden olmadıkça odasından çıkarılmamalı, odadan çıkması
gerekli ise tıbbi maske ile transferi yapılmalıdır.

9. Hastanın bulunduğu ortam ve çevre temizliğinde, hasta nakledilmesinde kullanılan
ambulanslar da dahil olmak üzere standart temizlik prosedürleri uygulanmalıdır.

10. Hasta çıkartıları ve sekresyonları ile kontamine olan yüzeylerin temizliği “Hastane
Öncesi Acil Sağlık Hizmetlerinde Enfeksiyon Hastalıklarından Korunma Rehberi’ne”
uygun olarak ambulans temizliği sağlanmalıdır.

11. Hasta odayı boşaltıktan sonra oda temizliği ve yer yüzey dezenfeksiyonu yapılır, odanın
havalandırılmasıının ardından odaya yeni bir hasta alınabilir.

12. COVID-19 tanısı almış hastaya ölümü sonrasında, otopsi yapan kişiler veya gasilhane
çalışanları temasları sırasında kalın eldiven, N95/FFP2 veya N99/FFP3 maske, gözlük ve
önlük kullanmalıdır.

13. Olası/kesin COVID-19 vakalarının ölümü halinde özel bir defin işlemi yoktur. Standart
defin işlemleri uygulanır.

Evde COVID-19 Vaka İzlemi

1) Evde Hasta İzlemi

Hastaneye yatış gerekmediği düşünülen ve altta yatan hastalığı bulunmayan (akciğer,
kalp, böbrek yetmezliği, veya bağışıklık yetmezliği vb) olası/kesin COVID-19 vakaları
semptomlar düzelene kadar evde takip edilebilir.

1. Evde izlenen hastalar iyileşene kadar İl Sağlık Müdürlüğü tarafından takip edilmelidir.

2. Hasta izlem süresini mümkünse evde geçirmesi uygundur.

3. Başka kişi/kişiler ile aynı ortamı paylaştığı (ev, sokak, hastane vb.) zaman tıbbi maske
takmalıdır.

4. Ev halkına bulaşma riskini önlemek için evde takipli hastalar mümkünse evdeki diğer kişilerden farklı bir odada, mümkün değil ise iyi havalanan bir odada oturmalı, diğer kişilerden en az 1 metre uzakta olmalıdır ve tıbbi maske takmalıdır, maskenin nemlenmesi halinde yenisi ile değiştirmelidir.

5. Eve ziyaretçi kabul edilmemelidir.

6. Hasta bakımını tercihen genel durumu iyi tek bir kişi yapmalıdır. Hastanın bakımını
kişisel temizliğini yapan kişi tıbbi maske, kullanmalıdır.

7. Hastanın ev içindeki hareketi sınırlandırılmalı; tuvalet, banyo gibi ortak kullanılan alanlar
iyi havalandırılmalı; klozet, kapı kolları ve lavabo gibi yüzeyler her kullanımından sonra
uygun şekilde temizlenmeli, mümkünse ayrı banyo ve tuvalet kullanılmalıdır.

8. Hastaya ve yakınlarına solunum hijyeni konusunda eğitim verilmelidir (Öksürme veya
hapşırma sırasında bir mendille (tercihen kağıt mendille) ağzını kapatmalı, kullanılmış
mendiller ağzı kapalı ve delik olmayan naylon poşetlere konularak ağzı kapatılarak,
ikinci bir naylon poşet içerisinde atılmalı, ellerini sıklıkla yıkamalı).

9. Hasta, kişisel eşyalarını başkaları ile paylaşmamalı, ev halkının bardak, tabak, havlu gibi
eşyalarını kullanmamalı; eğer kullanması gerekirse bu eşyaları iyice su ve sabunla
yıkamalıdır. Vakanın kullandığı kıyafetler 60-90°C’de normal deterjan ile yıkanmalıdır

10. Hasta odasının, kıyafetlerinin vb. temizliği esnasında eldiven kullanılmalıdır.

11. Tüm ev sakinleri kendi sağlık durumlarını takip etmeli ve belirti ortaya çıkması durumunda sağlık kurumuna başvurmalıdır.

12. Hastanın semptomları takip edilmeli, bir kötüleşme olursa acil tıbbi yardım istenmeli ve hastanın durumu hakkında sağlık kuruluşuna bilgi verilmelidir.

13. Hastanın nakli gerekli ise nakil sırasında mutlaka tıbbi maske takmaları sağlanmalıdır.
Solunum yolu sekresyonları veya vücut çıkartıları ile kontamine olması mümkün olan tüm
yüzeylerin sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) (Sodyum hipoklorit
Cas No: 7681-52-9) temizlenir ve belirgin şekilde kirlenme olduğunda ise (1:10 normal sulandırmada) kullanılır.

Banyo ve tuvaletler günde en az bir kez sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal
sulandırmada) (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52-9) temizlenir.

2) Evde Temaslı İzlemi

Olası/Kesin vaka ile teması (yakın temaslı/uçak temaslısı) olanlar 14 gün süreyle izlenir.

COVID-19 enfeksiyonu için doğrulama sürecindeki vakalar ile yakın temas edenler,
temas ettikleri hastanın numune sonucu negatif ise izlem sonlandırılır; pozitif gelirse
izleme 14. güne kadar devam edilir.

1. Evde izlenen temaslılar İl Sağlık Müdürlüğü tarafından telefonla takip edilmelidir.

2. Temaslı izlem süresini mümkünse evde geçirmesi uygundur.

3. Başka kişi/kişiler ile aynı ortamı paylaştığı (ev, sokak, hastane vb.) zaman tıbbi maske takmalıdır.

4. Ev halkına bulaşma riskini önlemek için evde takipli hastalar mümkünse evindeki diğer kişilerden farklı bir odada, mümkün değil ise iyi havalanan bir odada oturmalı, diğer kişilerden en az 1 metre uzakta olmalıdır ve tıbbi maske takmalıdır, maskenin nemlenmesi halinde yenisi ile değiştirmelidir.

5. Eve, ziyaretçi kabul edilmemelidir.

6. Temaslının ev içindeki hareketi sınırlandırılmalı; tuvalet, banyo gibi ortak kullanılan alanlar iyi havalandırılmalıdır.

7. Temaslı, kişisel eşyalarını başkaları ile paylaşmamalı, ev halkının bardak, tabak, havlu gibi eşyalarını kullanmamalı; eğer kullanması gerekirse bu eşyaları iyice su ve sabunla yıkamalıdır. Vakanın kullandığı kıyafetler 60-90°C’de normal deterjan ile yıkanmalıdır

8. Banyo ve tuvaletler günde en az bir kez sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52-9) temizlenir.

HASTA BAKIMI VE TEDAVİSİ

COVID-19 için spesifik bir antiviral tedavi olmaması, patogenezinin tam olarak bilinmemesi
nedeni ile uygulanan tedavi destekleyici, ikincil enfeksiyonları ve komplikasyonları
önlemeye yöneliktir.

Tedavide;
–  Solunum sıkıntısı, hipoksemi ve şok hastalarına ek oksijen tedavisi önerilmektedir.

– Şok bulgusu olmadığı sürece hastalarda sıvı tedavisinin dikkatli uygulanması önerilmektedir.

– SARI’ye neden olabilecek olası patojenlere yönelik ampirik antimikrobiyallerin (antibiyotikler, influenza nöraminidaz inhibitörleri, antifungaller) kullanımı önerilmektedir. Sepsisli hastalara hasta değerlendirmesinden sonraki ilk bir saat içinde antimikrobiyallerin verilmesi sağlanmalıdır.

– Başka bir nedenle endike olmadığı sürece viral pnömoninin veya ARDS’nin tedavisi için rutin olarak sistemik kortikosteroid verilmemelidir. Çünkü gözlemsel çalışmalar SARS hastalarında uygulanan kortikosteroidlerin sağkalım yararı sağlamadığı ancak olası zararların olabileceği (avasküler nekroz, psikoz, diyabet ve gecikmiş viral klirens) rapor edilmiştir.

– SARI hastaları hızlı ilerleyen solunum yetmezliği ve sepsis açısından yakından izlenmeli ve gerekli durumlarda destekleyici tedavi uygulanmalıdır.

– Kritik hastaların yönetiminde eşlik eden hastalıklar yönünden yakından takibi çok önemlidir.

– Bugün için Coronovirus’lara yönelik geliştirilmiş bir aşı bulunmamaktadır.

SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN CORONAVIRUS REHBERİ İÇİN BURAYA TIKLAYIN