Duygu Erten: Bütünleşik tasarım maliyeti düşürüyor

Ev ve Şehir Seminerleri’nde konuşan Dr. Duygu Erten, yeşil binalar ve bütünleşik bina tasarımıyla ilgili bilgi verdi. Dr. Erten’e göre, geleneksel tasarım süreci yerine bütüncül sistem tercih edildiğinde verim artıyor ve maliyetler düşüyor.

Yeşil binanın en temel unsurlarını, enerji ve su tasarrufuyla doğru yapılaşma oluşturuyor. Binanın yer seçimi, tasarımı, yapım tekniği, kullanılan yapı malzemeleri, atık malzemelerin yeniden kullanımı gibi unsurlar, yaşam döngüsü çerçevesinde bütüncül bir anlayışla tasarlanıyor. Bölgenin iklim koşullarına uygun olması, ihtiyacı kadar tüketmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi, ekosisteme duyarlı olması, kullanıcı sağlığına ve konforuna azami ölçüde dikkat etmesi, iç mekân hava kalitesi ve doğal aydınlatma sağlaması da yeşil bina kriterleri arasında yer alıyor.

TOKİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı’nın organizasyonu olan Ev ve Şehir Seminerleri’nin 7’ncisi yeşil binalara ayrıldı. USGBC Yönetim Kurulu Üyesi, WGBC (Dünya Yeşil Bina Konseyi) Danışma Kurulu Üyesi ve Çevre Dostu Binalar Derneği (ÇEDBİK) Başkan Yardımcısı Dr. Duygu Erten “Yeşil Binalar ve Yerleşmeleri” anlattı.

“Yeşil Bina bugünlerde çok duyduğumuz bir şey. Nedir yeşil bina” sorusuyla başlayan Dr. Duygu Erten, “Yeşil bina dediğimiz, ülkenin kendi standartlarını kontrol edip o standartların üzerine çıkarak yaptığımız tasarım aslında, tasarım başlangıcı. Böylece çevrede yaşayanlara ve doğaya daha az zarar vermek mümkün” diye konuştu.

Binaların etiketi

İnşaatın tanımı gereği zararlı olduğuna dikkat çeken Dr. Duygu Erten, “Toprağa kazmayı vurduğunuz an ne yapıyorsunuz? Çevreyi kirletmeye başlıyorsunuz ve var olan doğa düzenini bozmaya başlıyorsunuz. Ama biz daha iyi inşaat yapmak, daha iyi tasarım yapmak için bu yeşil yola baş koyduk” dedi. Dr. Erten, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Amacımız daha yüksek performanslı, iç hava kalitesi daha iyi, enerji etkin, su etkin binalar yaratmaktır. Bunu da ancak ülke standartlarının üzerine çıkarak yapabiliriz. Bu yeşil olayına sadece bina bazında değil aynı zamanda mahalle ölçeğinde yani bir şehir yaratırken, bir mahalle iyileştirilirken hele de Kentsel Dönüşüm arifesinde bu açıdan da bakmamız gerekiyor. Tüm yerleşkeyi, tüm mahalleyi yeşil yapabiliriz. Burada projelerin çevre üzerinde etkilerini ve doğal kaynakları korumadaki duyarlılıklarını ortaya çıkarmak için ölçülebilir bir referans, ölçütler listesi sunuyoruz biz tasarımcılara. Dünyada yeşil bina yaptığınızda bunları etiketlemek için onlarca sertifika var: Yeşil bina sertifikaları. Nasıl bir kutu pirinç aldığınızda üzerinde kaç kalori, nereden çıkmış, ne kadar gibi bilgiler yazıyor. Bugüne kadar 100 milyonlarca lira para harcanan binalarımızın hiçbir etiketi yok. Binanız 5 yıl sonra ne kadar enerji harcayacak bilmeden bir bina yatırımı yapıyorsunuz. İşte yeşil bina sertifikalarının bize kattığı en büyük iyilik, o binanın her türlü kullanımı hakkında bilginiz oluyor.”

“Bütünleşik bina tasarımı bütüncül bir sistem”

“Bütünleşik tasarım, sürdürülebilir tasarım yapma pratiğidir. Sürdürülebilir mimarlığın, sadece enerji verimliliği ile sınırlanmadığı, aksine yapının hayat döngüsündeki tüm bileşenleri kapsayan bir kavram olduğu artık kabul edilmiştir” diyen Dr. Duygu Erten, bütünleşik tasarım ile geleneksel tasarım arasındaki farkları şu şekilde ortaya koydu:

Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımı Geleneksel Tasarım Yaklaşımı

Yapıya ilişkin enerji ihtiyacı, çevresel etkiler, malzeme ve doğal kaynak kullanımı, atık yönetimi ve kullanıcı ilişkileri bir bütün olarak ele alınır. Tasarım süreci lineerdir
Yeşil binada ekip elemanları tümüyle süreç içindedir. Ekip elemanları sadece gerektiğinde sürece katılır
Kararlar ekiplerle alınır Daha çok karar, daha az kişiyle alınır
Yaşam döngüsü maliyeti ve faydalar önceliklidir Öncelik maliyettedir.
Tam bir optimizasyon için sistemlerin birbirleriyle ilişkileri göz önüne alınır. Her sistem tek başına incelenir
Disiplinlerarası işbirliği ilk adımda başlar,projenin başlangıç süreci uzundur; ekip birbirinin süreçlerini, bilgilerini alır. Sonunda sürpriz yoktur. Erken aşamada daha az zaman, enerji ve işbirliği vardır.Çoğu zaman amaçlar, diğer iş gruplarıyla gerekli iletişimi sağlamadan gerçekleştirilmeye çalışılır.

Erten’e göre, iki tasarım arasındaki temel yaklaşım farklarından ötürü bütünleşik tasarımda alınan her karar bir etkiler zinciri oluşturduğu için başarılı bir uygulama örneği oluşturuyor; malzeme, sistem ve kütle elemanlarının birbiriyle ilişkinin daha iyi anlaşılmasını sağlıyor.

TOKİ