Ofisler 5 yılda doldurulamayacak!

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, eskiden önemli olmayan bazı konulara daha farklı bakılacağını belirtti.

Yazıcı, “Taze hava ile havalandırılma imkanı daha fazla olan özel alan ihtiyacı, kalabalıkla iç içe oturmak istememe, uzaktan daha verimli çalışma gibi etkenler devreye girecek. Artık ofiste metrekarelerden ziyade başka konular öncelikli olacak. Çalışılan binanın kalabalıkları, asansör, WC gibi ortak alanların kullanımı, giriş çıkıştaki yığılma konusu gibi konular artık daha farklı önem arz edecek. Ziyarete gelindiğinde bina girişlerinde güvenliğe kimlik vermek bile bir temas şekli olmasından dolayı insanları tedirgin edecek” dedi.

Stok fazlası olan İstanbul ofis sektörünü önümüzdeki dönemde farklı gerçekler beklediğini de ifade eden Yazıcı, “Çalışma hayatında karma bir modele doğru gidiliyor. Uzaktan çalışma ile ofisten çalışmanın harmanlanacağı bu modelde, şehir sınırları değil ülke sınırları bile geçerli olmayacak. Teknolojinin olduğu her yer belki sürekli değil ama uzun süreler boyunca çalışma yeri olacak. Dünyadaki iş seyahatleri de eskisi kadar çok gerçekleşmeyecek. Bu çalışma şekli ve modeli ofis maliyetlerinde ofis sahibine avantaj, yolda geçen zaman kaybından ise çalışana tasarruf getirecek. Her firma kendi uygun modelini bulup geliştirecek ve optimizasyon sağlayacak” dedi.

İstanbul’da 6,5 milyon m2 ofis alanı olduğunu belirten Yazıcı; “İstanbul Finans Merkezi ve devam eden inşaatlar 2,2 milyon m2 gibi bir alanın 2022 sonuna kadar devreye gireceğini gösteriyor. Bunların bir kısmı yapılmasa da İstanbul Finans Merkezi hızla devam ediyor ve en azından bu stok devreye girecek. Ofis fiyatları düşüyor, ofisler küçülüyor. Gelen stokun nasıl doldurulacağı ise ayrı bir sorun. Dairelerin ofis amaçlı kullanılmasının önü kapatılmadığı sürece bu stok önümüzdeki 5 sene doldurulamayacak.” şeklinde görüşlerini dile getirdi.

Ofislerdeki değişimden konut sektörü de payını alacak

Pandemiyle birlikte evden çalışma düzeni, kişilerin ev içinde kendine ait özel alanlara ihtiyaç duymasını sağladı. Eşlerin çalıştığı, çocuğun online okula katıldığı bir evde herkesin kendine ait bir çalışma alanı ihtiyacı kaçınılmaz oldu. Dijital altyapısı tamamlanmamış binalar ve mekanlar ise bu zamanda büyük sıkıntı çekti. Yeni evlerin planlanmasında özelikle evden çalışmayı hedefleyen kesim için özel planlanmış evler üretilmesi farklı bir pazarlama anlayışına geçilmesini sağlayabilir. Örneğin projede ana yatak odasında bir çalışma nişi yaratılması, evdeki ekstra çalışma odası ihtiyacını ortadan kaldırabilecektir. Bu ve bunun gibi imkanlarla geliştirilecek yeni konut projeleri pazarlamada önemli avantajlara sahip olacak. Öte yandan bugün artık boş kalan ve uzun süre daha kiralanamayacak gibi duran ofis binalarının konuta dönüştürülebilmesi alternatifi düşünülmeli. Bunlar için özel bir imar düzenlemesi yapılması gerekecek.” dedi.