PAB Mimarlık’tan turizm yapıları için alternatif öneriler

Olası durağan dönemlerde fark yaratmak için, turizm yapılarına alternatif yaklaşımlar üretilmesi gerektiğini savunan 2015 Genç Mimar Ödülü sahibi PAB Mimarlık, çevreye en az müdahale olacak şekilde ele aldığı yenilikçi ve esnek tasarım anlayışıyla turizm yapılarına farklı bir yorum getiriyor.

Tasarımlarını kamu dinamiklerini, yaşantılardaki değişiklikleri ve değişkenlikleri referans alarak, uzun araştırma ve tartışmalar sonucunda üreten PAB Mimarlık kurucuları Pınar Gökbayrak, Ali Eray ve Burçin Yıldırım, turizm sektöründe alternatif seçenekler ve alternatif turist profilleri ciddi bir oranda görünür olmaya başlamışken, mimari anlamda da bu yeni ihtiyaçlara cevap verecek yenilikçi öneriler sunuyor.

PAB Mimarlık, turizm sektörünün farklı faktörlerden etkilenmeye müsait bir hizmet alanı olmasının mevcut koşullara adaptasyon becerisi kuvvetli yatırımları gerekli kıldığını dile getiriyor. Turizmde yaşanan durağan dönemlerde ancak böyle yenilikçi ve fark yaratan yatırımların uzun soluklu olarak güçlü kalabileceğini savunan PAB Mimarlık, böyle dönemlerde sektöre ivme katabilmek için alternatif yaklaşımların gerekliliğine vurgu yapıyor.

Büyük ölçekli yatırımlardan ziyade mevcut yapılara minimum müdahalelerle kimliğin dönüştürülebileceğini savunan PAB Mimarlık, Kuzey Ege’de yer alan ve uzun zamandır atıl kalmış olan konaklama tesisine getirdiği öneriyle farklı kullanıcılara hitap edebilmeyi hedeflemiş. Böyle bir kimlik değişiminin kimi zaman mevcut kullanıcı kitlesi için bir yenilenme kimi zaman da farklı kullanıcılara hitap edebilme imkanı tanıdığını ileri süren PAB Mimarlık, orman içerisinde yer alan konaklama ünitelerini çevreye minimum müdahalede bulunarak hafif strüktürler ve doğal kaplama malzemeleriyle yeniden işlevlendirmiş. Konaklama ünitelerine hafif taşıyıcılarla teraslar ekleyerek, yapıların mekansal zenginliğini artırmış ve ekonomik bir yenileme sağlamış. Böylelikle doğal sit alanında bulunan yapılara kontrollü bir yapım tekniğiyle yenileme imkanı doğmuş. Sağlanan mekan zenginliğiyle kullanıcılar, tatil sürelerinde iç mekanlar yerine doğa ile iç içe olan yarı-açık alanları kullanmaya teşvik edilmiş. Ayrıca birimlerin her biri iç mekan düzenlemeleriyle birbirinden farklılaştırılarak ‘ev’ konforu ve özgünlüğünde konaklama imkanı sağlanmış.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı İzmir Yarımadası Stratejik Plan Yarışması’nda 2.lik ödülü alan, önerisini yerel üretici ile turistleri buluşturacak alternatif konaklama ve turizm rotaları doğrultusunda yapan PAB Mimarlık, daha sonra bu fikri geliştirerek Seferihisar Belediyesi’ne sunmuş. Seferihisar Geçici Turizm Yapıları projesi ile Mehmet Kemal Dedeman Turizm Teşvik Ödülü’nü kazanan ekip, Seferihisar’ın “slow city” kimliğini pekiştirecek fonksiyon önerileriyle bir dizi yapı tasarlamış. Kurgulanan modüler yapı sistemi, düşeyde ve yatayda büyüyerek, kimi zaman kırsal alanda bir konaklama, kimi zaman bir satış birimi ve seyir terası, kimi zaman ise sahilde bir cankurtaran noktasına dönüşebilecek kullanım zenginliğinde tasarlanmış. Çevreye minimum müdahaleyle yerleşerek hem geçici fonksiyonlar hem de bazı koruma alanlarında kullanıma elverişli olduğu için yapıların, hafif strüktürlü planlanarak hızla inşa edilip kullanıma hazır hale gelmesi hedeflenmiş.

PAB Mimarlık

PAB, 2007 yılında Pınar Gökbayrak (Y.Mimar, İTÜ), Ali Eray (Y.Mimar, İTÜ, TU Delft) ve Burçin Yıldırım (Y.Mimar, İTÜ) tarafından İstanbul’da kuruldu. Farklı deneyimlerini bir araya getiren ofis ortakları, kısa sürede mimari tasarım, uygulama, araştırma ve mimari yayın gibi çeşitli alanlarda ve yapı ölçeğinden kentsel tasarım projelerine kadar pek çok ölçekte üretim yaptı.

Projeye değer katacak bir tasarım anlayışıyla şekillenen, fonksiyonelliği ve estetiği bir arada sağlayan, ‘yer’e özgü ve çevre bilinci yüksek tasarımlarıyla bugüne dek ulusal ve uluslararası ortamlarda pek çok ödül kazanan PAB, projelerinde farklı uzmanlık alanlarından profesyonellerle işbirliğine önem vererek, çağdaş, global yaklaşımları benimseyen, istikrarlı ve yeni bir söz söyleyen üretimleri hedefliyor.

PAB projelerinden Ayhan Şahenk Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi ve Namık Kemal Üniversitesi Morfoloji Binası, 2012 Yılı En Başarılı Emlak Yatırımları Ödülleri’nde Eğitim Dalı’nda üç ödülden ikisine layık görüldü ve ARKİV Seçkileri’nde yer aldı. Ayhan Şahenk Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi aynı zamanda XIV. Ulusal Mimarlık Ödülleri’nde yapı dalında finalist olmaya hak kazandı. Projeleriyle ulusal ve uluslararası yayınlarda yer alan PAB, 1. İstanbul Tasarım Bienali’ne ve VÇMD Mutluluk Fabrikaları sergilerine işleriyle katıldı.

Mesleki çalışmalarıyla MIT Enterprise Forum 2011 finalistliğine, Mehmet Kemal Dedeman Turizm Ödülleri’nde ise teşvik ödülüne layık görülen, 2008-2012 yılları arasında Betonart mimarlık dergisini yayına hazırlayan, 13. Venedik Mimarlık Bienali kapsamında düzenlenen “Dünyanın En Başarılı Genç Mimarları Seçkisi”nde yer alan Pınar Gökbayrak, Ali Eray ve Burçin Yıldırım 2015 yılı Arkitera Genç Mimar Ödülü’nün de sahibi oldu. Bugüne kadar çok çeşitli ulusal ve uluslararası mesleki etkinliklerde yer alan PAB ortakları, mesleki çalışmalarının yanı sıra, halen çeşitli üniversitelerde proje yürütücülüğü ve jüri üyeliği yapmaya devam ediyor.