Remzi Özdemir, Youtube Emre Kulcanay EK TV kanalına verdiği özel röportajda herkesi şok eden yorumlar paylaştı. İşte o video ve deşifresi...
Remzi Özdemir konut piyasasını sarsacak açıklamalara imza attı… Yeniçağ Gazetesi ekonomi yazarı ve Paramedya.com Yayın Yönetmeni, ünlü ekonomist Remzi Özdemir, imarpanosu.com kurucu editörü Emre Kulcanay’ın kanalı Youtube Emre Kulcanay EK TV’de adeta ters köşe yaptı. EK TV’de yayınlanan konut röportajlarının aksine ‘el frenini çeken’ Remzi Özdemir, piyasaları da şaşırtacak bir yorumda bulundu ve “Benim düşmanım faiz, asıl savaşım faize karşı” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz artırımına gidebileceğini söyledi: “Cumhurbaşkanı pragmatist bir karaktere sahip, ülkenin çıkarları söz konusu olduğunda faiz artışına gidebilir”…
TOKİ eliyle sürdürülen 250 bin sosyal konut projesi ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un müjdelediği ve Emlak Konut eliyle gerçekleştirilecek ‘orta gelir grubuna yönelik konut projesini değerlendiren Remzi Özdemir, yeni kampanya ile başlayacak 0.99 konut kredisi faiz oranı furyasının beklenen sonucu vermeyeceğini öne sürdü. Konut kredisinde psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına inse de faiz oranlarının bu enflasyonda konut edinme için çare olmayacağını savunan Özdemir’in EK TV’de yayınlanan röportajdaki çarpıcı ifadeleri şöyle:
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’dan sosyal konuttan sonra orta gelir grubuna yönelik konut kampanyasının da müjdesi geldi. Markalı konut üreticilerinin yer aldığı önceki 0.99 faiz oranı uygulanmıştı. Konut kredisinde psikolojik sınır olan 1’in altına inilecek ve orada kalınacak mı? TOKİ’den sosyal konuttan sonra orta gelir grubuna konut geliyor Emlak Konut’tan… 0.99’a inmesini beklediğimiz, ki önceki yıllarda hep böyle olmuştu, faiz oranı yeni bir konut alım fırsatı yaratır mı?
– “Kesinlikle yaratmayacak! Tam tersine Türkiye’de krizin daha da derinleşmesine yol açacak bu bir!.. İkincisi söz konusu projenin hayata geçme olasılığı çok zayıf. Neden zayıf? Önce TOKİ’den başlayalım. TOKİ’yi izah etmek istiyorum:
TOKİ sosyal konut projesi tam 1 trilyon liralık proje. Şu anda devletin, TOKİ’nin 1 trilyon liralık konut projesini finanse edecek bir gücü yok.
Bakın, karşınızdaki ülke, ülkenin maliyesi Cumhuriyet tarihinin en derin krizini yaşayan bir ülke. Türkiye’de insanların kafasında genelde hep şöyle bir şey vardı:
Bankalarda her zaman para var, devlette her zaman para var. Doğrudur devlette her zaman para vardır, çünkü devlet kaydi sistemle sürekli para basar. yani elinize fiziki olarak o paralar seri numaralarıyla geçiyor ama bir de onun dışında kaydi olarak üretilen sınırsız bir para vardır.
Evet doğrudur şu anda devlet para basıyor, sınırsız olarak parayı çoğaltıyor ancak bu basılan her para enflasyonu azdırdığı için fiyatları artırıyor.
Fiyatları artırdığı için de bu inşaatların alım gücü karşısında çaresiz bir hale girmesine neden oluyor.
Bugün insanlar konut alamıyor, neden alamıyor?
İstanbul’da ortalama konut fiyatı 1.5 milyon TL’nin üstüne çıkmışsa bunun sorumlusu enflasyondur. Başka hiçbir şey değildir bu nedenle TOKİ projesinin bir hayal projesi olduğuna inanıyorum. Tamamen seçim projesi olduğuna inanıyorum.
Orta gelir grubunun zaten böyle bir projeye ihtiyacı yok, zaten inşaat şirketlerinin şu anda yaptığı projeler var. Ve bu projelerde inşaat şirketleri bankalarla anlaşarak 0.70’e kadar konut kredisi faizini düşürmüşler ancak bu bankalar her projeyle çalışmıyor. Büyük bir olasılıkla yine çalışmayacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın orada bir ifadesi var; “Kamu bankaları”… Bakın, kamu bankalarının kaynağı sınırsız değil. Lütfen bunu önce kafamıza iyi sokmamız lazım.
Konut kredisi faiz oranlarında 0.99 kalıcı olur mu? Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faizle savaş açıklaması, konut kredilerine nasıl yansır sizce?
Kamu bankaları sürekli olarak sermaye eksiltiyor ve bunun için de kamunun gücü kullanılarak; Varlık Fonu, Bireysel Emeklilik Fonu ve yine İşsizlik Fonu’ndan buraya sermaye enjeksiyonu yapılıyor. Yani bu sınırsız bir enjeksiyon değil. Bu nedenle artık kamu bankalarının da belirli bir miktar gücü kayboldu. Yani öyle bol keseden, eskisi gibi konut kredisi verebilecek bir kamu bankası ve bankacılık sistemi yok. Yine BDDK ve Merkez Bankası kayıtlarına baktığımız zaman son bir aydır, evet faizler düştü, bakın ticari krediler 50’den yüzde 22’ye düştü, bireyseller gerçi düşmedi ama ticari kredi 50’den 22’ye düşmesine rağmen bankaların verdiği kredi oranı düştü. Yani artık kimse bankalardan öyle bol keseden kredi alamayacak. O dönem bitti. Bunun ayrıca nedenleri var. Ben sadece inşaat sektörünü anlatmak istiyorum. Kimse kalkıp da inşaat sektörü için bankalardan hoyratça kredi beklemesin.
Diyelim orta gelir grubu projesini yaptılar. Ne yapacak? TOKİ konut projesi 1 milyon liraya yakın bir rakamsa orta sınıf konutu 2-2.5 milyon TL olacak. 2-2.5 milyon liralık projenin bırakalım 2.5 milyon TL’lik konutu, 1.5 milyon TL’lik konut diyelim…
1.5 milyon liranın 500 bin lirasını siz kendiniz verseni, ki insanlar bugün 500 bin lirayı çıkartacak güçte değiller. 1 milyon TL almaya gitseniz bankaya; 0.50 (faiz oranı) ile versin ya bırakalım 0.70’i 0.50 faizle verseler o 1 milyon liranın aylık taksit ödemesi 50 bin TL civarında. 50 bin lirayı bugün o orta sınıf dediğiniz kesim veremez. Bir de ayrıca Türkiye’de orta sınıf diye bir sınıf kalmadı. Türkiye’de iki sınıf var: 1- Üst sınıf var: Gerçekten o belirli bir müteahhit çevresi, belirli bir devletle iş yapan, belirli bir kesim var. Onlar için zaten sorun değil. Onlar lüks plazalarda da yaşıyor. 2- Alt kesim var. Gerçekten fakirliğin dipsiz kuyusuna düşmüş daha da düşen bir kesim var. Bu iki kesim…
Onun için orta kesimi, bunlar da tamamen seçim yatırımı, insan psikolojisine yönelik oynuyorlar; AKP bunu çok iyi yapıyor. Ancak bu bu defa tutmayacak. Bakın TOKİ’ye 4 milyon insan başvurmuş. Bu, 4 milyon umut demektir. Ha?! Ne zaman yapılacak bu? Mart’ta, önümüzdeki dönemde yani bunun hayata geçmesi en erken 2025 yılında. 2025 yılı o kadar uzun bir süre ki Türkiye gibi bir yerde… Bu nedenle ben bu orta sınıf projesinin de kesinlikle ve kesinlikle tamamen seçim yatırımı olduğunu net bir şekilde söyleyebilirim. Ve konut piyasası konusunda da belki de ilk defa bu kadar karamsarım.
Ama Remzi Bey, izleyicilerimiz hatırlarlar önceki röportajlarımızda özellikle de faizler inerken sormuştum: “Konut kredisi faizleri de inecek, konut alım fırsatı olur mu bu diye konuşmuştuk. Siz demiştiniz ki; “Faizler düşecek ve bu enflasyonda o taksitler pula dönüşecek”… Ve insanlar gelirleri artarken sabit kalan taksitleri rahatlıkla ödeyebilecek, imkanı olan ev alsın” diye de tavsiyede bulunmuştunuz değil mi?
Doğrudur! Enflasyondan dolayı söyledim. Bakın şu anda başka bir girdaba girdik. O günkü şartlar için söyledik onu. Bugün enflasyona bakın: Enflasyon yüzde 80! Eğer sizin geliriniz yüzde 80 oranında artıyorsa siz zaten o krediyi ödeyebilecek güçtesiniz ama bugün Türkiye’de yüzde 80 gelir artışını sağlayan bir meslek grubu yok maalesef. Bu bir!
İkincisi, o dönem bankalar kredi veriyordu bakın. Neydi krediler yüzde 24-yüzde 25’ti… Ben hatta 30 dahi alınır demiştim. Eğer 30’la kredi alabiliyorsanız bir bankadan 1 milyon TL’lik krediyi buyrun gidin alın 10 yıllık krediyi. Kesinlikle o sözümün arkasındayım. Ama bugünkü ekonomik konjonktör ile o günkü aynı değil. Artık değişti.
Ve Türkiye’de o yüzde 80 dediğimiz enflasyon inşaat maliyetlerini öyle bir artırdı ki, artık orta gelirli ve alt sınıfın konut alma olasılığı git gide azaldı. Bunu anlatmaya çalışıyorum. Piyasada artık ‘Karadenizli müteahhit’ dediğimiz o küçük ölçekli inşaatları, kentsel dönüşümleri yapan, arsa karşılığı ev yapan ya da eski evleri yıkıp iki dairesi benim diyen o müteahhitler yok artık. Bunlar bittiler. Gerçekten de Türkiye’de istatistiklere baktığımızda bu müteahhit sayısının hızla azaldığını görüyoruz. Çünkü yok oldular. Bu kredi mekanizmasının da tıkandığını gösteriyor. Biraz önce BDDK rakamlarını verdim: Artık öyle bir kredi mekanizması yok. Olsa dahi 0.50 ile bugün siz 1 milyon TL’lik krediyi size verebilecek bir banka bulsanız dahi;
1- O ev sizin alacağınız ev yine değil. Paranız yetmiyor.
2- 50 bin TL… En düşük yani 1 milyon TL’lik kredinin en düşük ödemesi 50 bin TL…
Bu krediyi ödeyebilecek güçte kaç kişi var Türkiye’de? Doktor ödeyebilir mi? Doktor maaşı son artışla 14-15 bin TL oldu. 18 bin diyelim, 20 bin diyelim… Karı-koca doktorsunuz 40 bin oldu diyelim. Yine bu taksiti ödeyemeyeceksiniz. Bu yüzde 80 enflasyonda 1 kilo peynirin fiyatının 150 TL olduğu yerde siz konut düşünemezsiniz. Bakın AKP halen ‘eski Türkiye’ olarak görüyor. Halen daha enflasyonu kabul etmedi. Bir illüzyon, bir hayal dünyasında. Onun için artık ben konutla ilgili düşüncelerimi değiştirdim, önümüzdeki dönemde bakın: Yeni inşaat çok zor!
Konut fiyatları artar mı düşer mi? Yönü ne olur?
– “Birinci el, yeni inşaatlarda fiyatın düşmesini beklemiyorum. Tam tersi artışını bekliyorum. Ciddi anlamda bu nedenle kentsel dönüşüm projeleri de sekteye uğrayacak. Çünkü inşaat maliyeti her geçen gün artıyor. Gerçekten her ne kadar emtia fiyatlarında özellikle resesyonla birlikte demir-çelik fiyatları düşse de bu tek başına yetmiyor, inşaat sektörünü tek başına ucuzlatmıyor, çünkü Türkiye’de yüzde 80 enflasyon var, bakın bu çok ciddi bir sorun. Bu nedenle birinci el, yeni inşaatlarda fiyatların asla ve asla düşmesini beklemiyorum. Tam tersi yukarıya gidecektir ama bu süre içerisinde sizin ekonomik gücünüz olmadığı için alamayacaksınız, bu bir;
Geriye kalıyor ikinci eller, evet ikinci ellerde fiyat düşecektir, çünkü neden? Biraz önce de söylediğim gibi alım gücü düşüyor. Bakın bir ülkede eğer bir halkın peynir ya peynir alma alım gücü düşüyorsa konut alamaz o ülkede. Şu anda ülkede insanlar konut derdinde değil, AKP konut şarkıları çalıp söylüyor ama şu anda insanlar karnını doyurma aşamasındalar, Türkiye’deki kriz çok ciddi anlamda derinleşiyor, özellikle Amerika’nın bu faiz artışları dolar endeksindeki ciddi artış ve dünyada yaşanacak olan dolar kıtlığı, Türkiye gibi ülkelerin daha da zor şartlara girmesine neden oluyor. Konut satışını ve fiyatını vurabilecek en önemli gelişme faizlerdir.”
Türkiye şu anda, cümlenizin başında Cumhurbaşkanı “Davam” dedi, “Mücadele edeceğim” dedi. Yalnız unutmayın Cumhurbaşkanı pragmatik bir karakter; Cumhurbaşkanı bir süre sonra ülkenin çıkarı için ciddi anlamda belki 30-40-50 puanlık faiz artışına izin verebilir. Çünkü aynı Cumhurbaşkanı, MİR için de net konuştu ama hemen arkasından Türkiye’nin çıkarları söz konusu olunca Cumhurbaşkanı’nın Putin ile olan dostluğuna Rusya ile yakınlığına rağmen MİR ödeme sisteminden çıktık.
Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz kararını önünde sonunda alacaktır çünkü Amerika’dan gelen devasa büyük bir finansal fırtınanın içerisinde Türkiye, -68 puanlık negatif faizle ayakta duramaz. Türkiye faizleri yükseltmeye mecbur. Negatif faizi, aradaki farkı 10-20 puana da değil pozitifi 10-20’ye çıkartmak zorunda ki, Türkiye kendisini koruyabilsin. Bunu önünde sonunda, belki bugün yapmayacak ama yarın yapacak, işte bu da konut satışlarını ciddi anlamda vuracak, ben şu anda konut piyasasına çok sıcak bakmıyorum.
imarpanosu.com
#LuxeraBahçePort #LuxeraGYO #İstanbulHavalimanı
#ZiraatKuleleleri #Kalyonİnşaat #AutodeskDesignMakeAwards2024
#BabacanMeridian #BabacanYapı #Beşiktaş
#ÇEDBİK #YeşilBinalarZirvesi