TEMA: En az 195 bin ağaç kesildi

TEMA Vakfı Çanakkale Kirazlı Altın Madeni için onaylanan ÇED raporunda belirtilen ağaç sayısının 4 katı yani en az 195.000 ağaç kesildiğini 1 Temmuz’da ifade etti ve yatırımın durdurulmasını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan talep etti.

TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, “Bugüne kadar TEMA Vakfı’na sorularımızı cevaplayan resmi bir bilgi ulaşmadı. Diğer yandan sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada madene ait onaylı ÇED sahasında kesilen ağaç sayısının 13.400 adet olduğu belirtildi. Bu aradaki farkın netleşmesi için “Kirazlı altın madeni projesi için onaylanan ÇED alanının 204 hektarlık kısmında 0-8 cm, 8-20 cm ve 20 cm üzerindeki çaplarda kaç adet ağaç kesilmiştir?” sorumuza ilgili makamlarca yanıt verilmesini istiyoruz. Sorumuzu 800.000’i aşkın gönüllümüz ve imza kampanyamızı bugün itibarıyla imzalayan 500.000 kişi adına yöneltiyoruz,” dedi.

Mevzuatta “ağaç” nasıl tanımlanır?

Mevzuatta, en az sekiz metre ve daha yukarı boy yapabilen[i] kökü, gövdesi, tepesi olan, odunsu bitkiler, yaşı, çapı ne olursa olsun ağaç olarak tanımlanıyor.[ii] TEMA Vakfı, kesilen ağaç sayısını ağaçların çapına bakmaksızın, mevzuattaki ağaç tanımına uygun olarak hesapladı. Buna göre toplam 1.997 hektarlık maden sahasının ve 600 hektarlık ÇED izinli alanının sadece 204 hektarlık kısmında en az 195.000 ağaç kesildi.[iii] Ayrıca konu TEMA Vakfı tarafından 1 Temmuz itibariyle resmi olarak gündeme getirilmiş olmasına rağmen kesimler halen devam ediyor.

Ormanlar bütüncül bir ekosistem yaklaşımıyla ele alınmalıdır

Orman sadece ekonomik değeri olan tomruk üretimi yapılan bir alan değil, aksine tatlı su varlığının, temiz havanın ve toprağın güvencesi, yüzlerce türün yaşam alanı, iklim değişikliği ile mücadele için önemli bir karbon yutağıdır. Tüm projelerin değerlendirilmesinde ormanlar bütüncül bir ekosistem yaklaşımıyla ele alınmalıdır.

İşlevi çevresel etkileri doğru öngörmek, planlamak ve önlemler almak olan Çevresel Etki Değerlendirme raporuna daha ilk aşamada aykırı hareket edildiği saptanmalıdır. TEMA Vakfı, kesilen ağaç sayısının tomruk üretim kriterlerine göre değil, mevzuata göre yeniden belirlenmesini ve ÇED sürecinin acilen durdurulmasını bugüne kadar süreci destekleyen 500.000 imzacı adına talep ediyor.

[i] “Boy yapabilen” ifadesi ile kastedilen, boylanma potansiyelidir, ağaç boyunun 8 metre olması beklenmemektedir.

[ii] 28473 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Orman Kadastrosu ve 2/B Uygulama Yönetmeliği’nin 14. Maddesi 1/a paragrafında tanımlanmıştır.

[iii] 2 Temmuz 2019 tarihli Sentinel 2 LA görüntüsünden kesim yapılan alanın sınırları çizilip bu sınır Google Earth üzerine taşındı. Google Earth görüntüleri üzerinde meşcereler (Ağaç türü, gelişme çağı ve ağaç tepelerinin toprağı örtme derecesi farklı orman tipleri) belirlendi ve meşcere haritası oluşturuldu. Her orman tipinin ne kadar alanı olduğu ArcGIS yazılımı kullanılarak bulundu. Kesim yapılan alanda 250 metrelik sistematik aralıklarla örnekleme yapıldı. Örnekleme alanı bir dekar olacak şekilde yüksek çözünürlüklü görüntüler alındı ve bu görüntülerde ağaç tepe taçları dikkate alınarak sayım yapıldı. Yapılan örneklemelerden her bir meşcere tipi için 1 hektar alandaki ağaç sayısı belirlendi. Bu değerler her meşcere tipinin alan büyüklüğü ile çarpılarak meşcerelerdeki ağaç sayısı bulundu ve tümü toplandı.

Ağaçlandırılmış alanda ise ağaçlandırmalarda kullanılan dikim aralığı dikkate alınarak 1 hektardaki ağaç sayısı hesaplandı. Maden alanı içinde kalan ağaçlandırma yapılmış sahalarında ise ağaçlandırmalarda kullanılan dikim aralığı dikkate alınarak 1 hektardaki ağaç sayısı hesaplandı. Mevcut uydu görüntülerinden hareketle dikim başarısının %75 olduğu varsayılarak birim alandaki genç ağaç sayısı bulundu. Bu sayılar ağaçlandırma alanı miktarı ile çarpılarak bulunan ağaçlandırma sahalarındaki fidan sayısı hesaplandı ve diğer meşcerelerdeki ağaç sayısına eklendi.