Erdoğan: ‘6,5 milyon yapıyı dönüştürmeyi hedefliyoruz’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Artık yeşil alanlarıyla, çocuk bahçeleriyle eğitim ve ibadet mekânlarıyla, sağlık tesisleriyle, ulaşım imkânlarıyla, otoparklarıyla, ticari birimleriyle her alanda ‘kendi kendine yeterli yaşanabilir yerleşim yerleri’ kurmalıyız.
Tarihi ve kültürel değerlerimiz bu yerleşim alanlarına damgasını vurmalı. Mimari olarak şekilsiz, ruhsuz, estetikten yoksun binalar yerine, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinin yorumlarıyla biçimlendirilen eserler ortaya koymalıyız.” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, özellikle toplu konut alanlarında mümkün olduğunca yatay yapılaşmayı teşvik ettiklerine vurgu yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Havaalanı Mahallesi Proje Alanı’nda Esenler Belediyesi Kentsel Dönüşüm Konutları Teslim Töreni’nde yaptığı konuşmada, İstanbul’u da etkileyen 1999 depreminin, çarpık yapılaşmanın herkes için nasıl bir tehdit oluşturduğunu gösteren önemli işaret olduğuna vurgu yaptı. Erdoğan, 2011 yılında yaşanan Van depremi ve sonrasında gerçekleştirdikleri imar projelerinin, meseleye köklü bir çözüm getirme konusunda çok önemli bir tecrübe ve cesaret kaynağı olduğunu anlattı.
“Deprem öldürmez, ihmal öldürür”
“Deprem öldürmez, ihmal öldürür” anlayışıyla afetlere karşı gereken tedbirleri süratle hayata geçirme kararı aldıklarını, hemen gereken yasal altyapıyı oluşturup hazırlıklara başladıklarını ifade eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bundan 4 yıl önce, 5 Ekim tarihinde, yine burada kentsel dönüşüm kapsamındaki ilk yıkımları başlattığımızda bir söz vermiştik. ‘İstanbul’u da Türkiye’yi de bu kamburdan kurtaracağız’ demiştik. Amacımızın bir binayı yıkıp, yerine bir başka bina yapmak değil sizlerin can ve mal güvenliğini sağlayacak büyük bir dönüşümü gerçekleştirmek olduğunu söylemiştik. Rant değil, insan odaklı bir proje üreteceğimizi ifade etmiştik. Hamdolsun, bugün burada sözlerini yerine getirmiş olan kişilerin gönül huzuruyla karşınızda bulunuyoruz. Onun için gerek Belediye Başkanımıza, gerek TOKİ’ye, gerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığımıza, emeği tüm kardeşlerime huzurunuzda teşekkür ediyorum.”
Kimseyi mağdur etmeden yaklaşık 140 bin metrekarelik inşaat alanına sahip İstanbul’un en güzel yerleşim alanlarından birini kurduklarını anlatan Erdoğan, “Burası Silahlı Kuvvetler’e ait devasa bir alan. Şimdi de inşallah bu bölgede, Esenler’e yakışan yeşil alanlarından tutunuz, diğer dev bir projenin hayata geçtiğini göreceksiniz. Bu yeşil alanlarda, Esenler bugüne kadar beton yığınlarının arasında kayboluyordu ama şimdi beton yığınlarının arasında olmaktan çok artık yeşil alanda da ailece hayatını geçirebilecek, pikniklerini yapabilecek ve böylece modern bir yaşamı burada yaşayacak.” diye konuştu.
“6,5 milyon yapıyı dönüştürmeyi hedefliyoruz”
Yüzde 70’i yeşil alan, okul, cami gibi ortak kullanım alanlarından oluşan bir alanın şu anda zaten bulunduğunu aktaran Erdoğan, şöyle devam etti:
“Türkiye genelinde 20 yılda 6,5 milyon yapıyı bu şekilde dönüştürmeyi hedefliyoruz. Çirkin yapılaşmaya hayır. Modern, insanca yaşayabileceğimiz yapılara, evet. Yola çıktığımızda bu projeyi sadece rant projesi olmakla itham edenler, gelsinler buraya, Havaalanı Mahallesi’ne baksınlar. Bu bölgenin geçmişteki haliyle, bugününü karşılaştırsınlar.
49 ilde kentsel dönüşüm
Kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında bu güne kadar 49 ilimizde ilk adımları attık. 21 ilimizde rezerv alanlarını yaptık. Yerleri belirlendi, çalışmalar devam ediyor. Yaklaşık 312 bölümü içeren 93 bin riskli yapının tespiti yapıldı. Kentsel dönüşüm uygulamaları için kira yardımlarıyla birlikte 2 katrilyon lira kaynak kullanıldı. Biliyorsunuz Sur, Cizre, Silopi ve Nusaybin gibi ilçelerimizde terör örgütü çok büyük yıkımlara yol açtı. Bu ilçelerimizi de hızla kentsel dönüşüm kapsamına alarak tarihi varlıkları korumak şartıyla mahallelerimizi baştan sona temizleyip yeniden inşa etmeyi planlıyoruz. İnşallah Çevre ve Şehircilik Bakanlığının koordinesinde bunun adımını atıp süratle orada TOKİ’nin de bu inşaatlara girişiyle neticeyi alacağız. Terör örgütü yıkarken biz devlet olarak, millet olarak farkımızı gösterecek ve ilçelerimizi yeniden ayağa kaldıracağız.”
“Yatay yapılaşmayı teşvik ediyoruz”
Erdoğan, geçmişte biraz da şartların zorlamasıyla Esenler’deki gibi dikey yapılaşmanın yoğun bir şekilde yaşandığını belirterek, İstanbul’da nüfusun yoğun, metrekarenin az olduğu ilçenin Esenler olduğunu söyledi.
Mecburen dikey yapılanmanın söz konusu olduğunu belirten Erdoğan, yeni yeni alanlar üretmek suretiyle yatay yapılanmaya geçmeyi de diğer ilçelerde yapmayı istediklerini anlattı. Erdoğan, Türkiye genelinde artık bu anlayışı değiştirdiklerini ifade ederek, özellikle toplu konut uygulamalarında mümkün olduğu kadar zemin + 4, 5 ve 6 gibi yapılaşmayı teşvik ettiklerini aktardı.
“Şehirlerimizin tarihi özelliklerine sahip çıkmalıyız”
Şehir merkezlerindeki dar alanlarda belki mümkün olmayabileceğini, ama çevreye doğru yatay yapılaşmayı temin edecek adımların hep birlikte atılması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti: “Artık yeşil alanlarıyla çocuk bahçeleriyle eğitim ve ibadet mekânlarıyla, sağlık tesisleriyle, ulaşım imkânlarıyla, otoparklarıyla, ticari birimleriyle her alanda kendi kendine yeterli yaşanabilir yerleşim yerleri kurmalıyız. Tarihi ve kültürel değerlerimiz bu yerleşim alanlarına damgasını vurmalı. Mimari olarak şekilsiz, ruhsuz, estetikten yoksun binalar yerine Selçuklu ve Osmanlı mimarisinin yorumlarıyla biçimlendirilen eserler ortaya koymalıyız. Çünkü bizim bir tarihimiz var. Betonun, demirin, asfaltın değil insanın önde olduğu, insana hitap eden şehirler kurmanın yollarını aramalıyız. Ulaşımda otomobil ve otobüsten ziyade raylı sistemleri, özellikle de yaya ve bisiklet yollarını ön plana çıkartma gayreti içerisinde olmalıyız. Şehirlerimizin tarihi özelliklerine sahip çıkmalıyız.”
İstanbul’un Suriçi başta olmak üzere tarihi değere sahip tüm alanlarını bu anlayışla yeni baştan ele almanın vakti geldiğini belirten Erdoğan, Türkiye ve İstanbul’un artık önceliklerini yeniden belirlemeye imkân sağlayacak bir seviyeye ulaştığını söyledi.
TOKİ Başkanı Turan, “Uzun vadeli ve kira öder gibi konut satışına devam edeceğiz”
Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı M. Ergün Turan da yaptığı konuşmada, kentsel yenileme projeleri başta olmak üzere, nitelikli, kaliteli ve yatay mimariyi ön plana alan sosyal konut üretmeye, uzun vadeli ve kira öder gibi konut satışına devam edeceklerini belirterek, “Bu yıl içinde hedefimiz 60 bin konutu ihale etmektir. Mayıs sonu itibari ile bu hedefin yarısını yakalamış durumdayız. 2023 hedefimiz ise 500 bin yeni konut üretmek ve toplamda 1 milyon 200 bin konut rakamına ulaşmaktır.” dedi.
Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın TOKİ’ye gösterdiği hedefler doğrultusunda başta kentsel dönüşüm çalışmaları olmak üzere 81 ilde nitelikli sosyal konut üretmeye ve kamu kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu hizmet binalarını inşa etmeye devam ettiklerini ifade eden TOKİ Başkanı, deprem riskinin, nüfus artışının, hızlı kentleşmenin ve gecekonduların, şehirler için önemli bir sorun olduğunu söyledi.
M. Ergün Turan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gecekondular, sadece ülkemizde değil dünyada da büyük büyük bir problemdir. Yaklaşık 900 milyon insan gecekondu ve benzeri koşullarda yaşamaktadır. TOKİ olarak, afet riskinin ve çarpık kentleşmenin yoğun olduğu şehirlerde, farklı ihtiyaçları ve değişimleri göz önüne alarak, ‘Kentsel Yenileme ve Kentsel Dönüşüm’ projeleri geliştirmekteyiz.
“İnşa edeceğimiz konutların yüzde 40’ı kentsel dönüşüm içerikli olacak”
Şimdiye kadar 49 ilde yerel yönetimlerle müştereken başlattığımız büyük kapsamlı kentsel yenileme programı kapsamında, 129 farklı proje, fiili olarak sürdürülmekte olup, 75 bin 761 konutun üretimi tamamlanmıştır. Bu kapsamda şimdilik 237 bin konutun yapılması planlanmıştır. Önümüzdeki süreçte TOKİ olarak inşa edeceğimiz konutların yüzde 40’ını kentsel dönüşüm içerikli projeler oluşturacaktır.”
TOKİ Başkanı Turan, TOKİ olarak şimdiye kadar kentsel dönüşüm kapsamında Fatih, Küçükçekmece, Başakşehir ve Üsküdar ilçelerinde 4 ayrı proje gerçekleştirdiklerini, 16 ilçede ise kentsel yenileme çalışması yürüttüklerini anımsatarak, çalışmalar bittiğinde İstanbul’a kentsel yenileme kapsamında 25 bin nitelikli ve kaliteli konut kazandırılacağını söyledi.
Turan, TOKİ ve iştiraklerinin İstanbul’a toplamda 144 bin konut başlattığını, bu konutların 111 binin bitirildiğini aktararak, şunları kaydetti: “Toplumumuzda dayanışma kültürünü esas alan, farklı gelir gruplarının aynı semtte buluşabildiği, semt sakinlerinin ve esnafın iç içe olduğu, ‘mahalle kültürü’ kavramında vücut bulan kentsel alanlara önem ve öncelik veriyoruz. İstanbul’da ihale ettiğimiz yeni projelerimiz bu konseptte planlanmıştır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan törenin sonunda ailelere konutlarının anahtarlarını teslim etti. Törende, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, eski bakanlar Fatma Güldemet Sarı, Erdoğan Bayraktar, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, TOKİ Başkanı M. Ergün Turan ve Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu da hazır bulundu.
TOKİ