Konut satışı çakıldı! Patronlar ne diyor?
Konut satışları Mart ayında yüzde 14 düştü!.. Sektörün önemli aktörlerinin görüşleri haberde...
Konut satışları yüzde 14 düşüş gösterdi. TÜİK Mart ayı konut satış istatistiklerini açıkladı…
KONUT SATIŞLARINDA SON DURUM İÇİN TIKLAYIN!
“Bankalar kredi kullandırmada çok istekli değil”
Güçlü İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çelik:
“Türkiye genelinde konut satışlarında 2018 Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 oranında azalma yaşandı ve mart ayında 110 bin 905 konut satışı gerçekleşti. Konut satışlarında, İstanbul 18 bin 714 konut satışı ve yüzde 16,92luk oranla en yüksek paya sahip oldu. Konut satışlarında yaşanan bu gerilemede talep doygunluğu, kredi faiz oranlarındaki artış ve bankaların kredi kullandırmada çok istekli olmamalarının etkili olduğu kanısındayız. Aynı zamanda döviz kurlarındaki artış da konuş satışlarını olumsuz etkiledi. Döviz kurlarının normal seviyelerde seyretmesiyle birlikte yatırımcılar da güvenli liman olarak görülen gayrimenkul sektörüne yatırımlarını artıracaktır.
Yabancılara satılan konut satışlarında ise; geçen yılın şubat ayına göre yüzde 15,8 oranında artış var. Mart ayında yabancılara bin 827 adet konut satışı gerçekleşti. Yabancı yatırımcının ülkemize güveninin göstergesi olan bu artışın önümüzdeki dönemde ülke genelindeki konut satışlarındaki artışa da ivme kazandırmasını bekliyoruz.”
“Döviz değerlendi, yatırımcı bekledi”
Hasanoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Haluk Hasanoğlu:
“Türkiye genelinde konut satışları 2018 Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 oranında azalmasının belli başlı bazı nedenleri bulunuyor. Son birkaç ayda döviz kurlarında yaşanan hareketlenme ve doların yılbaşından bu yana yüzde 10, euronun yüzde 13 oranında değer kazanması, elinde dövizi olan ve gayrimenkul almayı bekleyen yatırımcıları durdurdu. Döviz bazında satılan gayrimenkullerde de yüzde 10 fiyat artışına karşılık gelen bu hareket ‘Acaba fiyatlar düşer mi?’ şeklinde beklenti içine giren yatırımcıları da bir süre beklemeye sevk etti.
Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 artması yabancı yatırımcının ülkemize olan ilgisinin bir göstergesidir. 2017 yılında yabancılara satış konusunda vatandaşlık hakkı verilmesi ve KDV muafiyeti gibi yeni düzenlemeler yabancı ülke vatandaşlarının ülkemize olan ilgisini daha da artırdı. Yabancıya konut satışlarının önümüzdeki aylarda daha da artacağını bekliyoruz. Özellikle mayıs ayında çıkması beklenen torba yasaya eklenen maddeye göre vatandaşlık hakkı almak için 1 milyon dolarlık konut alım şartının esnetilerek 300 bin dolara indirilmesi, ülkemize olan ilgiyi daha da artıracaktır.”
“Ülkemiz yabancıya konut satışında rekora koşuyor”
TESA Yapı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Asım Sağlam:
“Türkiye genelinde konut satışları 2018 Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 oranında azalmasını küresel piyasalarda yaşanan olumsuz gelişmelere bağlı olarak döviz kurunun artışına bağlayabiliriz. Özellikle dövizde yaşanan artış, yerli yatırımcının beklemesine sebep oldu. Çünkü döviz mevduatı olan vatandaş, projelerdeki konut fiyatlarının azalmasını bekliyor.
Yabancı yatırımcının ise bu durumu avantaja çevirdiğini görüyoruz. Yabancı yatırımcı Mart ayı itibari ile Türkiye’den konut alımını artırdı. Özellikle birikimi olanların nakit olarak daire almaya devam ettiğini görüyoruz. Ülkemiz yabancıya konut satışında rekora koşuyor. Yabancı konut satışında yaşanan artışla birlikte döviz girdisinde yaşanan olumlu yükseliş de ekonomimiz açısından oldukça faydalı olacaktır.
“Düşüş normal gelişme”
Cathay Group Genel Müdürü Okan Süha Yıldırım:
“Mart ayında dövizin beklentilerin üzerinde artması, Güney Doğu sınırımızda yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelere bağlı olarak faizlerin yükselişi satışları olumsuz yönde etkiledi. Bu bağlamda düşüşü normal bir gelişme olarak kabul ediyoruz.
Bugün firmaların yaptıkları uzun vadeli kredi imkânı, düşük fiyat avantajı gibi kampanyalarla düşüşün önüne geçmeye çalıştığını görüyoruz. Ancak günü kurtarmaya yönelik alınan bu tarz önlemlerin geçici olduğunu, orta ve uzun vadede bir fayda getirmeyeceğini düşünüyoruz.
Cathay Group olarak proaktif yapımız gereği kendi içimizde oluşturduğumuz dinamizmden yararlanarak konuyu ele alıyor, satışlardaki düşüşü aşmak için lokasyon, ünite, müşteri tipi, m2 birim fiyatları gibi geniş bir yelpazede bölümler halinde bakarak, uzun dönemli çözüm yöntemlerine odaklanıyoruz. Bu yaklaşımımız sayesinde Cathay Group olarak satışlarımızda olağanüstü bir düşme yaşamadığımızı belirtmek isterim. Ramazan ayı ve seçim sürecinden sonra yaz dönemine girilmesiyle Orta Doğu’dan gelecek potansiyel müşteriler olacağını ve sektör genelinde satışların yeniden yükseleceğini düşünüyoruz. Bu ön görümüz gerçekleştiği takdirde yılı hedeflerimizin üzerinde tamamlamış olacağız.
Bu bağlamda coğrafi ve tarihsel özellikleri nedeniyle Türkiye’den gayrimenkul almak isteyen halâ çok geniş bir müşteri kitlesi olduğunu belirtmek isterim. Öte yandan iç piyasada halen canlı olan talebin özellikle seçim sonrası dönemde daha da güçleneceğini düşünüyoruz.”
“Vatandaşlarımız konut almaktan vazgeçmiyor”
Konutder ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas:
Türkiye genelinde Mart ayında 110 bin 905 adet konut satışı gerçekleşti. Mart ayı konut satışlarında bir önceki yılın aynı ayına göre % 14 azalış yaşandı. Açıklanan rakamlar geçen yıla göre düşük kalsa da satışların 110 bin eşiğini geçmesi gayrimenkul sektörü açısından memnuniyet verici. Bu göreceli düşüşte 2017 yılı Mart ayındaki satışların 130 bin gibi rekor bir rakama ulaşması etkili oldu. Bu senenin Mart ayında geçtiğimiz Şubat ayına göre ise %15 düzeyinde bir artış olduğunu gözlemliyor ve vatandaşlarımızın yüksek faiz ve konjoktürel gelişmelere rağmen konuttan vazgeçmediğini görüyoruz. Konut üreticilerinin yaptığı faizsiz kampanyalar ve peşin alımlardaki ciddi indirim oranlarının vatandaşlarımız tarafından ciddi kabul görüyor olması sektörün geleceği açısından da çok önemli.
İpotekli satışlara baktığımızda da 32 bin 786 konut satışı ile 2017 yılının Mart ayına göre yüzde 35 oranında düşüş yaşandığını görüyoruz. Konut kredisi faiz oranlarının son 8,5 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasından hem konut geliştiricileri olarak bizler hem de vatandaş şikâyetçi. Faiz oranlarının, konut alıcılarının alım gücünü zorlamayacak seviyeye inmesi, konut kredisi kullanımını yeniden artıracaktır.
Yabancıya konut satışında yukarıya doğru ivme artarak devam ediyor. 2017 yılının Mart ayına göre yüzde 16 oranında artış ile 1.827 adet konut satışı gerçekleşti. Açıklanan bu rakamlar gayrimenkul sektörünü memnun ettiği gibi ülkemize de ciddi bir döviz girdisi sağlıyor. Türkiye’ye olan ilginin giderek artmasıyla 2017 yılında gerçekleştirdiğimiz yabancıya rekor seviyede konut satışı 2018’de de rekor seviyede olacaktır. Bu satışlar, yabancıların Türkiye’yi yeni yatırım merkezi olarak gördüğünü ve ülke ekonomimize güvendiğini göstermektedir. Eximbank imkânlarından sektörün faydalanması yabancıya yönelik satışları daha da destekleyecektir.
24 Haziran’da erken seçim kararının alınmasıyla birlikte geleceğe yönelik belirsizliğin ortadan kalkması gayrimenkul sektörüne ciddi kazanımlar sağlayacaktır. Türkiye ekonomisinin büyümesinde sektör olarak öncü olan gayrimenkul sektörü hükümetimizin alacağı teşvikler ve önlemlerle Türkiye’nin büyüme dinamosu olmayı sürdürecektir. Gayrimenkul sektörü olarak kazandığımız her kuruş ile yatırım yapmayı, istihdama katkı sağlamayı ülkemize borcumuz olarak görmekteyiz. 2018 yılında da dev yatırımlarla ekonomiyi geliştirmeye ve büyütmeye devam edeceğiz.
“İnşaat sektörünü ihracat kalemi gibi düşünmek gerek”
Tamer Özyurt / Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı:
“TÜİK verilerine baktığımızda yabancıya satış rakamlarının çok sevindirici olduğunu görüyoruz. Ancak bu tablonun daha da iyi hale gelmesi için bazı desteklere ihtiyaç bulunuyor. Örneğin; yabacıya konut satışında 1 milyon dolarlık konut alım şartının 300 bin dolara düşürülmesi, Türkiye’ye daha fazla yabancı yatırımcı çekmenin önünü açacağı gibi konut satışlarını da artıracaktır. Bu düzenlemenin bir an önce hayata geçirilmesi sektöre ciddi katkı sağlayacaktır. Piyasada 1 milyon dolar ve üstü satışlar, sektörün yüzde 2’si gibi bir bölümünü oluşturuyor. Bu oran yeni düzenlemeyle birlikte ciddi artış gösterecek. Türkiye’de bir yılda yabancılara yapılan gayrimenkul satışı 4,6 milyar dolarken yeni düzenlemeyle birlikte 10 milyar doları bulacağını düşünüyorum. Yabancıya satışı ihracat kalemi gibi düşünmek gerek. Türkiye’nin cari açığının kapanması açısından döviz girdisi önemli, yabancıya konut satışının cari açığın azaltılmasına ciddi katkı sağlayacağını düşünüyorum. Eğer ihracat kapsamına alınmıyorsa bile ihracatçılara sağlanan birtakım olanaklardan yararlandırılması sektörün önünü açacaktır.”
“Yabancıya verilecek destek, tüm sektörlere olumlu etki edecek”
Ergin Bayram /Omran İnşaat Genel Müdürü:
“TÜİK rakamlarına baktığımızda yabancılara yapılan konut satışlarının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 artarak bin 827’ye ulaştığını görüyoruz. Verilerin yabancıya satış kısmı son derece sevindirici ve umut verici diyebiliriz. Bu rakamların daha da yukarı çıkması için birtakım düzenlemelerin uygulamaya geçirilmesi yerinde olur. Yabancıya vatandaşlık için konulan limitin 1 milyon dolardan 300 bin dolara düşmesi konusu çok önemli. Düzenleme ile beraber ekonomide etkisini hızlı bir şekilde göreceğimizi düşünüyorum. 1 milyon dolar ve üzerindeki konutlar pazarın yüzde 2-3’ü kadar. Bu kararın yürürlüğe girmesiyle beraber yüzde 10’a kadar çıkacaktır. Yabancıya vatandaşlık şartlarının kolaylaştırılması sadece gayrimenkul sektörünü değil, tüm sektörleri olumlu yönde etkileyecek.”
“Yatırımcı bekliyor, oturumcu alıyor”
Abdüssamet Bahadır/ Bahaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı:
“2018 yılı, yatırımcının beklemeye geçtiği daha çok oturumcunun alım yaptığı bir dönem. Rakamlar, özellikle de ipotekli satışlardaki tablo bunu gösteriyor. Öte yandan ülkemizde konut kredilerinin milli gelire oranının yüzde 7-8 bandında kalması, daha gidilecek çok yol olduğunu gösteriyor. Faiz oranlarının düşmesi ve ortalama konut kredisi vadesinin daha da uzaması sektöre yeni bir ivme kazandırabilir. Buna tapu harçlarında da yeni bir düzenlemeyi ekleyebiliriz. Böylece konut satışlarında artış sağlamak mümkün hale gelir. Herkesin fedakarlık yaptığı bir süreçten geçiyoruz. Demir, çimento ve diğer kalemlerdeki fiyat artışları maliyet baskısı yaratıyor. Biz konut üreticileri olarak uzun zamandır kar marjlarımızı düşürerek alıcıya yansıtmamaya çalışıyoruz. Hükümet tarafından da gereken desteklerin verilmesini talep ediyoruz. Bunların yanı sıra yabancıya olan konut satışlarındaki artış sevindirici. Konut alan yabancıya vatandaşlık verilmesinde 1 milyon dolar olan alt sınır 300 bin dolara düşerse, çok ciddi yabancıya satış gerçekleşeceğini söyleyebilirim. Yabancılar bu değişikliği sabırsızlıkla bekliyorlar, hatta satışlarımızda bu konu gündeme geldiğinden beri gözle görülür artışlar yaşandı. Yetkililerden bu konuyu da bir an önce sonuçlandırmalarını bekliyoruz.”
“Gayrimenkul sektörünü daha güçlü bir seviyeye taşımamız gerekiyor”
Şenol Üçüncü / Kar Yapı Yönetim Kurulu Üyesi:
“Mart ayı verilerine baktığımızda sektörün bir an önce desteğe ihtiyacı olduğunu görüyoruz. Özellikle dış etkenlerden ve iç piyasa dinamiklerinden doğrudan etkilenen bir sektörden bahsediyoruz. Yatırımcı beklemede, önünü görmeyen ve piyasaların ne yönde hareket edeceğini ön göremeyen yatırımcı parasını bekletiyor. Dövizdeki yükselişin de bu tabloda ciddi etkisi bulunuyor. Konuta yatırım her zaman cazip, sadece piyasaya hareket katacak küçük destekler gerekiyor. Bunların başında ise kredi faizlerinin düşürülmesi gerekiyor. Türkiye’de faiz oranlarında yüzde 1’in kritik eşik olduğu biliyoruz. Faiz oranlarının bu rakamın altında olması, bir an önce düşürülmesi gerekiyor. Faizlerin düşmemesi halinde konut satışları yavaşlayacaktır. Tüketicilerin büyük kısmı konut alımını yüksek faiz oranları nedeniyle erteliyor. Bu potansiyeli harekete geçirmek için ilk yapılması gereken; faiz oranlarının aşağıya çekilmesi olmalıdır. Mart ayında yabancılardan sevindirici rakamlar geldi. Rakamlar, yabancılara yapılan konut satışlarının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 artarak bin 827’ye ulaştığını gösteriyor. Martta Irak vatandaşları Türkiye’den 348 konut almış. Irak’ı sırasıyla, 181 konut ile Suudi Arabistan, 156 konut ile İran izlemiş. Yabancıya vatandaşlıkla ilgili 1 milyon dolarlık rakamın 300 bin dolara indirilmesiyle ilgili talepler var. Bir an önce hayata geçmesini bekliyoruz. 2023’te dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı hedefliyorsak gayrimenkul sektörünü çok daha güçlü bir seviyeye taşımamız gerekiyor.”
“Rakamlar, sektörün desteğe ihtiyacı olduğunu gösteriyor”
Yavuz Gülhan / Y. Gülhan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı:
“Konut sektörü özellikle bizim ülkemiz için öncelikli sektörlerin başında geliyor. Dolayısıyla destek verilmesi gereken sektörlerin de başında geliyor. Yurt dışına baktığımızda kamunun inşaat sektörüne ciddi desteği olduğunu görüyoruz. Özellikle yılbaşından bu yana gelen resmi rakamlar, bize bu sektörün desteğe ihtiyacı olduğunu söylüyor. Bundan sonra verilecek teşvikler ve özellikle bankalar tarafından faiz düşüşüne yönelik gelecek güzel bir haber, sektöre daha da canlılık kazandıracaktır. Sonrasında beklemede olan yatırımcılar harekete geçecektir. Konut sektörüne verilecek her destek berberinde birçok sektörü de harekete geçireceği unutulmamalı.”
“Fiyatlar artmadan ev alacaklar harekete geçmeli”
İsmail Ekşi / İkiel Grup Yönetim Kurulu Başkanı:
“TÜİK verilerine baktığımızda Türkiye genelinde konut satışlarının 2018 Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 oranında bir azalma olduğunu görüyoruz. Özellikle ipotekli satışlardaki tablo, en büyük sorunun konut kredi faizlerinin yüksekliği olduğunu gösteriyor. Faizlerdeki sembolik de olsa hayata geçirilecek olan indirim beklemekte kalan yatırımcıyı olumlu yönde etkileyecek. Piyasanın hareketlenmesi kelebek etkisi yaratacak ve pek çok sektöre olumlu yansıyacak. Bilindiği gibi 2 milyondan fazla kişiye istihdam sağlayan sektörümüz, ilgili olduğu 200’ün üzerinde alt sektörü ve dolaylı olarak milyonlarca kişiyi hem istihdam hem de ekonomik açıdan etkiliyor. Biz konut üreticileri inşaat maliyetlerindeki artışlara rağmen satış fiyatlarında bir değişiklik yapmamak için direniyoruz. Ama kısa süre sonra fiyatlarda artış kaçınılmaz olacak. O nedenle konut almak isteyenlerin ve yatırımcıların harekete geçmesi için doğru bir zaman diyebiliriz.”
“Konut kredi faizlerinin düşürülmesi şart”
Ertuğrul Yavuz Pala / Cihan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı:
“Faizler bir yandan inşaat sektörünün önünü tıkarken diğer yandan konut alıcılarına çok yüksek maliyetler getiriyor. Konuta yönelik banka kredilerine yeni bir düzenleme getirilmelidir. Bankalar bu yapılacak düzenlemeye göre kredi kullandırmalıdır. Aksi takdirde mevcut düzende bir şey değişmez. Herkesin fedakarlık yaptığı bir süreçten geçiyoruz. İnşaat maliyetleri çok yükseldi, biz konut üreticileri olarak uzun zamandır kar marjlarımızı düşürerek alıcıya yansıtmamaya çalışıyoruz. Vatandaş ise güncel faiz oranlarının etkisiyle bankaya değil müteahhide borçlanmayı tercih eder hale geldi. Son dönemlerde senetle borçlanma yönteminin devreye girdiğini görüyoruz. Ancak bunlar yeni sorunları da beraberinde getirecektir. Konut sektörü sadece bizim ülkemiz için değil her ülke için öncelikli sektörlerden. Kamunun desteği elbette çok önemli. Bu durum sadece konut sektörü sorunu gibi algılanmamalı bu sorun toplumsal barışa da olumsuz yansıyor.
“Kredi faiz oranı psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına inmeli”
İhsan Çulhalık / İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı:
“TÜİK’in mart ayı konut verilerine baktığımızda; rakamların sevindirici düzeye gelmesi için sektörün desteğe ihtiyacı olduğunu görüyoruz. Şimdi konut alımını kolaylaştıracak olan devlet desteğinin artması, birikimlerin de artmasında önemli bir etki yapacaktır. Düşük faizli kredi çekilmesi konusu çok önemli. Faizlerin yüksek olması, ipotekli konut satışlarının düşüş trendinde olmasına neden olur. Tüketici yatırımcı ya da oturumcu olsun kredi kullanmak istediğinde ilk olarak ne kadar faiz ödeyeceğine bakıyor. O nedenle öncelikli konu bu olmalıdır. Faizler son zamanların en yüksek seviyelerde seyrediyor, oysa yatırımların gayrimenkule kayması için kredi faiz oranının psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına inmesi gerekmektedir. Öte yandan yatırımların hız kesmemesi için ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörünün devlet tarafından desteklenmeye devam edilmesi büyük önem taşıyor. İnşatta KDV oranının ve tapu işlemleri üzerinden alınan harçların düşürülmesi gibi uygulamalar da sektöre ciddi ivme katacaktır. Yerli yatırımcıyı daha da motive edecek birtakım tedbirlerin uygulamaya alınmasıyla rakamların çok daha yukarılara taşınacağına inanıyoruz.”