Kiraya yüzde 25 zam sınırı yürürlüğe girdi!

Kiraya yüzde 25 zam sınırı getiren madde, bugün (11 Haziran 2022, Cumartesi) tarih ve 31863 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasa, bugünden itibaren 1 temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olacak.

Kiraya yüzde 25 zam sınırlaması uygulayan madde, 7409 Numaralı Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yürürlüğe girdi. 8 Haziran 2022’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen kanun ile bugünden (11 Haziran 2022, Cumartesi) itibaren 1 Haziran 2023 tarihine kadar yapılacak kira artışları, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini geçmeyecek.

Bir önceki kira yılının Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) değişim oranının 12 aylık ortalamalara göre yüzde 25’in altında kalması halinde ise kira artışlarında bu değişim oranı geçerli olacak. Düzenleme, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmeleri için de geçerli olacak. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersiz sayılacak.

İşte o kanun ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın kanunla ilgili daha önce yaptığı önemli açıklama…

AVUKATLIK KANUNU İLE TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

Kanun No. 7409

Kabul Tarihi: 8/6/2022

MADDE 1- 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 16 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması avukatlık stajının yapılmasına engel değildir. Adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayları ile hâkim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar da görevleri sırasında avukatlık stajı yapabilir. İlgili birimlerce stajın yapılması konusunda gereken kolaylık sağlanır. Bu fıkraya ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikte düzenlenir.”

MADDE 2- 1136 sayılı Kanunun 177 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Birden fazla baronun bulunduğu illerde her bir baro tarafından adli yardım bürosu oluşturulur. Yargı mercilerinin talebi üzerine yapılacak görevlendirmeler, Türkiye Barolar Birliği tarafından oluşturulan elektronik bilişim sistemi üzerinden o ildeki avukatlar arasında eşitlik gözetilerek yapılır.”

MADDE 3- 1136 sayılı Kanunun 180 inci maddesinin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“Paraların barolar arasındaki dağıtımında puanlama esas alınır. Her baroya öncelikle beş temel puan verilir. Verilen temel puana, her elli üye avukat için bir puan, ayrıca il nüfusu esas alınarak her beş bin nüfus için bir puan eklenir. Birden fazla baronun bulunduğu illerde, her beş bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde kırkı o ilde bulunan barolar arasında eşit olarak, kalanı ise o ilde levhaya kayıtlı toplam avukat sayısına bölündükten sonra elde edilen rakamın her baronun üye sayısına çarpımı sonucu elde edilecek puana göre dağıtılır.”

MADDE 4- 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 1- Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”

MADDE 5- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

10/6/2022

 

“Amaç dar gelirliyi korumak”

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada kiraya yüzde 25 zam sınırlandırmasının ‘geçici’ olduğunu belirterek, kanun ile amacın dar gelirliyi korumak olduğunu söylemişti. Bozdağ, yeni kiraya verilecek yerlerle ilgili ise bir zam sınırlaması olmayacağını da ifade etti.

Kira düzenlemesinin Türkiye’deki şu andaki şartlar nedeniyle alınmış bir tedbir düzenlemesi olduğunu belirten Bozdağ, “Düzenleme 1 Temmuz 2023’e kadar uygulanacak. Geçici bir düzenleme. Sadece meskenlerdeki kiracı, ev sahibi arasındaki kira belirlemesinde uygulanacak bir düzenleme ve devam eden kira sözleşmeleri için uygulanacak bir düzenleme. Ve bunun üzerinde, yüzde 25’in üzerinde kira zammı yapılmasının geçersiz olacağı açıkça ifade edilmektedir. Eğer 25’in altında diyelim ki TÜFE ve diğer şartlar 25’in altında değişen oranda bir sonuç ortaya korsa o zaman o değişen sonuç geçerli olacak. Ama üstünde bir rakam ortaya çıkarsa o zaman yüzde 25 sınırlamasına tabi olacaktır” ifadelerini kullandı.

“Ev sahipleri dava yoluna gidebilecek”

Düzenlemenin şu anki mevcut kiracılar üzerinden ve ilk defa kira sözleşmesiyle kiraya verilecek yerler ile ilgili de herhangi bir sınırlamanın söz konusu olmadığını vurgulayan Bozdağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Sadece konutlarda bir, iki konutta kiracı olarak oturan kişilerin kira artışlarında söz konusu olacak. İlk defa kiraya veriyorsa söz konusu değil. Eğer iş yerleri söz konusu ise bunlar için de konusu değil. Yani meskenle sınırlı ve kiracı kiralayan ilişkisi olan kişiler arasında devam eden kira sözleşmesinde kira bedelini tespit noktasına gelindiğinde uygulanacak bir yasal kriter ortaya koyuyoruz. Sınırlayıcı bir kriter ama geçici, ifade ettiğim gibi. İş yerleri mevcut Borçlar Kanununun hükümlerine tabii aynı şekilde.

İlk defa kira sözleşmesiyle kiraya verilecek yerler ile ilgili de herhangi bir sınırlama söz konusu değil. Yasa bir düzenleme getiriyor. Ev sahibini de sınırlıyor. Esasında kiracı lehine. Kiracıya da bir imkan veriyor. Şimdi taraflar yüzde 25 ile anlaşamadığı zaman ev sahibi anlaşamadık diye, bundan mütevellit kiracıyı çıkaramaz. Çünkü tahliye davası açabilir, açtığı zaman da yasa hükmü mahkemeyi de bağladığı için mahkeme yüzde 25, eğer kiracı yüzde 25 vermiş ise onunla ilgili açılan tahliye davasını reddedeceği aşikardır. Yani zorla kimse kimseyi evinden çıkaramaz. Taraflar arasında eğer evden çıkma konusunda ihtilaf olunca hakem Türk yargısıdır. Yargıya gidecektir. Yargıya gidince yasal düzenleme karşısında 1 Temmuz 2023’e kadar olan ihtilaflarda bu sebebe dayalı eğer yüzde 25 artışı kiracı kabul etmişse bu sebebe dayalı bir tahliye kararı vereceğini tahmin etmiyorum.”

Yapılan düzenlemenin yargıyı, kiracıyı ve ev sahibini de bağladığını söyleyen Bozdağ, şöyle devam etti:

“Bu makul olan bir düzenleme. Çünkü böyle bir ortamda nasıl bir düzenleme yaparsanız yapın bir tarafın rızasına aykırı olacak bir düzenleme. Ama böyle bir tedbir almak gerekiyorsa, ülkenin buna ihtiyacı varsa bu tedbirde makul çizgiyi gözetmek ve bu makuliyette kalmak hem ev sahibinin hem de kiracının hukukuna saygının gereğidir.

Bu düzenleme makuliyet çizgisinde bir düzenlemedir. İstisnai bir düzenleme. Geçici bir düzenleme. Sadece meskenlerle sınırlı bir düzenleme. Devam eden kira sözleşmeleri ile ilgili bir düzenleme. Hepsi için geçerli. Kira süreci devam ediyorsa, 5 yıl olsun, 10 yıl olsun, orada iki ayrı zaman dilimi var. Bunların hepsi için uygulanacak, bir yıl süreyle.”