Gökdelenlere yeni kurallar geliyor
Çelik yapılarla ilgili 35 yıl önce oluşturulan standartlar baştan aşağı yenileniyor. Çelik yapılarla ilgili 244 sayfalık yeni standartlar oluşturan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, inşaatlarda kullanılacak çeliğe “narinlik, sıcaklık, yağmur ve kar yükü hesabı” getiriyor.
Hürriyet‘ten Erdinç Çelikkan‘ın haberine göre; Bakanlığın üniversitelerle birlikte oluşturduğu Çelik Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları’nın ana hatları şöyle:
– Yapılar, kullanım sırasındaki olası etkilerin sonuçları açısından SC-1 ve SC-2 hizmet sınıfı olarak ayrılacak. Buna göre yapılar deprem riski yüksek, deprem riski orta ve deprem riski düşük bölgelere göre farklı çelik standartlarına tabi olacak. Deprem bölgelerinde inşa edilecek binalar için deprem tehlikesi, sınıfı, etkin yer ivmesi katsayısı, zemin sınıfı, tasarım deprem spektrumu, bina katsayısı, taşıyıcı sistem davranış katsayısı gibi deprem parametrelerinin tek tek belirtilmesi gerekecek. Raporda inşaatta kullanılacak malzemenin sınıfları, karakteristik dayanımları ve kaynak metalinin ömrü gibi bilgiler de yer alacak. Zeminin taşıma gücü, emniyet gerilmesi, boya bilgileri, boya uygulanmayacak bölgeler gibi kriterlerin sunulması da şartlar arasında bulunuyor.
– Çelik ve çelik-betonarme projelerde uyulması gereken tüm kurallar Proje Hesap Raporu’nda belirtilecek. Hesap raporunun başında projeye ait tasarım ilkeleri verilecek. Tasarım ilkelerinde yapının taşıyıcı sistemini açıklayan krokilerle birlikte tasarımda kullanılan standartlar, tasarımdaki düşey, sabit, çatı, araç, kar, rüzgar, toprak yükler, sıcaklık değişimi etkilerinin bulunması zorunlu olacak.
KAYNAKÇILAR DENETLENECEK
– İnşaatta kullanılacak çelik imalatının her aşamasında yapılacak kesim, delik açma, şekil verme, taşıma, depolama ve markalamanın da içinde olduğu tüm işlemler TSE standartlarındaki kurallara uygun olarak gerçekleştirilecek. Çelik yapıya ait bilgiler inşaatın tamamlanma aşamasına kadar denetlenecek. Denetimlerde kaynak personelinin yeterlilik sertifikası, korozyondan koruma prosedürleri, tüm muayene raporları ve üretim sertifikalarının bulunması zorunlu olacak.
– Çatıda su birikmesi tehlikesine karşı çatı sisteminin yeterli dayanım ve rijitliğe sahip olduğu analiz yöntemleri kullanılarak gösterilecek. Çelik yapıların narinlik katsayısının bile belirlenen standartları taşıması gerekecek. Kompozit yapı elemanlarında kullanılan beton ve beton çeliğinin özellikleri için TS 500 standardı geçerli olacak.