Ülkemizdeki konut açığı ve kentsel dönüşüm
Kişi başı milli geliri 10.000 doları geçen ülkemizde konut stoğunun büyük kısmının kişi başı milli gelir 1.000 dolar civarındayken üretilmiş olması konut talebini devamlı canlı tutmaktadır…
Mustafa Samim Hatipoğlu
Kronos Gayrimenkul Hizmetleri Kurucu Ortağı
1970’li yılları yaşayanlar televizyon seyretmek için komşu ziyaretleri yapıldığını gayet iyi hatırlarlar. Türkiye 1980’lerin başında renkli televizyona geçmek istediğinde ise olay olmuş, sanayiye büyük darbe olacağı ve ithal mallarla ülkenin dolacağı iddia edilmişti. Bugün Türkiye, Avrupa’nin en büyük televizyon üreticisi durumuna geçti. Televizyonla ilk tanıştığımızda gördüğümüz Grundig markasının sahibi artık bir Türk firması oldu.
Aynı perspektiften inşaat sektörüne bakarsak birinci Boğaz Köprüsü’nü Japonlar yaptığında gıpta ile karşılıyorduk. Bugün ise Afrika’nın yükselen ekonomilerinde Nil nehrine yapılan köprüleri Türk müteahitleri inşaa ediyor. Marmaray, Avrasya Tüneli ve şimdi üçüncü karayolu ve metro boğaz geçişi projesine dünya gıpta ile bakıyor. Dünya müteahitlik liginde A.B.D.’nin üzerinde Türkiye ikinci sıradaki yerini koruyor.
Alışveriş merkezi sektöründeki açığı gören Hollandalı firmalar on sene önce Türkiye’ye geldiğinde arsaları verdikleri paralara şaşırıyorduk. Türkiye’nin farklı illerinde rekor fiyatlar vererek arsalar aldılar ve üzerlerine AVM’ler yapmaya başladılar. Bu firmaların bir tanesinin sahibine hangi kritere göre bu yatırımları yaptığını sorduğum zaman cevabı gayet kolay anlaşılırdı. Avrupa’daki bir şehirde kişi başına düşen AVM alanı ile Türkiye’dekini karşılaştırdığımızda Türkiye Avrupa’nın oransal olarak onda birinin altındaydı. Ülke geliştikçe bu aranın kapanması kaçınılmaz olduğunu gözüküyordu. Bugün bırakın iç piyasayı, tüm Arap yarımadası ve eski Sovyet Cumhuriyetlerinde Türkiye’deki AVM’ler konuşuluyor. Dünyanın en büyük AVM’sinin İstanbul’da yapılacağı ise aşikardır.
Eskiden İtalya’dan, İspanya’dan seramik getirtmek bir meziyet sayılırken bugün Türk firmalarının ürettiği inşaat malzemeleri dünyanın farklı yerlerinden müşteri buluyor. Vileroy Boch gibi sektörün önemli markalarından birisinin sahibi gene bir Türk firması oldu.
Konut stoğu siyah-beyaz yıllardan kaldı
Standartlarımız yükseliyor, ülkemiz canlanıyor, diriliyor, fakat varolan konut stoğunun siyah beyaz televizyon zamanından kaldığını görüyoruz.
Konut açığını giderirken gene de üzerine basmak istediğimiz noktalar var. Şehirlerimizin çarpık planlamasından dolayı ortaya çıkan arsa kıtlığı, inşaatçılarımızı dışı modern gibi gözüken ama kendisi demode evler yapmaya zorluyor. Planları iyi düşünülmemiş, mimarisi fotokopi makinasından çıkmış gibi binalar konut açığımızı çözmez, tam tersine arttırır. Aynı şekilde kentsel dönüşüm projeleri bir şehir planı ile yapılmazsa, kentsel yenilemenin ilerisine gidemez.
Türkiye ekonomisinin en önemli sorunu hala ne yazık ki verimliliktir. Geçen gün Ataşehir’de Emlak Bankası’nın yirmi sene önce çağdaş şehircilik örneği olarak yaptığı bölümlerinden birisinin müteahhitle anlaştığını, yıkılıp baştan yapılacağını duydum, çok üzüldüm.
Kentsel dönüşümle zengin mahalleleri yapmak…
Kentsel dönüşüm projelerinde şehrin sosyal dokusunu gözeterek zengin mahalleri yapılmasının büyük bir hata olacağını düşünüyorum. Sadece müteahhitlerin serbest ekonomi mantığında geliştireceği projelerin dönüşüme girecek olan semtlerin gerçek sakinlerini dışlaması kaçınılmazdır. Devlet, STK’lar ve özel sektörün birarada oluşturacağı birliktelikler ise başarıyı ve sürdürülebilir şehirleri getirecektir.
Mimarisi çağdaş, mekanları iyi düşünülmüş, şehrin siluetine değer katan binalar yaparak konut açığımızı çözmemiz gerektiğini düşünüyoruz. Planlama aşamasında ne kadar çok çalışılırsa, bina ortaya çıktığında da o kadar daha verimli olur.
Ne zamanki yaz-boz ekonomisinden vazgeçeriz, o zaman ülkemizin yüksek gözüken büyüme oranları toplumumuza refah olarak geri gelir, gerçek anlamda konut açığına çözüm getirmiş oluruz.
Eng. Samim Hatipoğlu, M.S.
Founding Partner / Kurucu Ortak
E-Mail: [email protected]
Web: www.krnsgayrimenkul.com
Facebook: facebook.com/samimhatipoglu.kronosgayrimenkul
Twitter: twitter.com/HatipogluSamim
Linkedin: tr.linkedin.com/pub/dir/Samim/Hatipoglu