Kentsel dönüşümde ne yapmalı?
Kentsel dönüşüm sürecinde ev sahipleri nasıl bir yol izlemeli? Evim kentsel dönüşüme girdi, ‘Eyvah’ mı?.. Evi kentsel dönüşüme giren ne yapmalı? Kentsel dönüşümde izlenmesi gereken yol nedir? Fikirtepe kentsel dönüşüm son durum itibarıyla en başta yapılması gereken şey neydi? FİDEM Başkanı Ercüment Oruç, Fikirtepe deneyimi ile kentsel dönüşümle karşı karşıya kalan veya kalacak vatandaşlara çok önemli tavsiyelerde bulundu…
Kentsel dönüşümde ne yapmalı, ne yapmamalı? Evim kentsel dönüşüme girdi, şimdi ne yapmalıyım? Kentsel dönüşümde ev sahiplerinin müteahhitlere karşı tutumu ne olmalı? Kentsel dönüşüm kararı ile karşı karşıya kalan veya kalacak vatandaş neler yapmalı? Fikirtepe kentsel dönüşüm sürecinde belki de en başında yapılması gereken, izlenmesi gereken yol neydi?
Fikirtepe Dumlupınar Eğitim Merdivenköy Mahalleleri Derneği (FİDEM) Başkanı Ercüment Oruç, belki de en başında uygulansaydı Fikirtepe’de kentsel dönüşümü hızlandıracak o formülü açıkladı… İşte FİDEM Başkanı Oruç’un o önemli açıklamaları…
Kentsel dönüşümde ev sahipleri nerede hata yapıyor?
Bir bölge bina (parsel) bazında veya ada bazında kentsel dönüşüme girdiğinde insanlar panik içinde oluyorlar. Aslında paniklemeye hiç gerek yok… Vatandaş o noktadan sonra ‘Müteahhit gelecek ve bize teklif verecek’ gibi beklenti içine giriyorlar. Tam tersine; beklenti içinde olmak yerine, hisse sahipleri ortak karar alarak kendilerinin bir taslak sözleşme hazırlayıp ortak metin üzerinde bulaşmaları gerekiyor.
Bunu nasıl yapacaklar?
O insanlar muhtemelen çok uzun yıllar beraberdir; birbirlerinin düğünlerinde oynamışlardır, birbirlerinin cenazesinde ağlamışlardır… Ortak payda ortaya çıktığı zaman buluşurlar ve aralarında yönetim kararı alırlar. Bu karar doğrultusunda ortaya bir de sözleşme çıkartırlar. Bundan sonra da kapılarına gelen müteahhitlere “Buyrun bizim sözleşmemiz bu, şartlarımıza razıysan gel bizim inşaatımızı yap” demeliler.
Yani hak sahipleri kendi hesaplarını yapıp, müteahhitle onun üzerinde uzlaşma yapmalılar öyle mi?
Hak sahibinin arsasında inşa edilecek yapının emsali belli… İlçe belediyesine giderek, “Birleştiğimiz zaman bize ne kadar emsal çıkar, ne kadar inşaat alanı çıkar?” diye sorup öğrensinler.
Örnekle gidelim, benim evim kentsel dönüşüme girdi… Ne yapmalıyım?
Ada bazında kentsel dönüşüm uygulanacaksa o adadaki arsa sahipleriyle birlik olup beraber hareket etmeniz lazım. Eğer bina bazında dönüşüm olacaksa binada birlik olmanız gerekiyor.
Birlikten kasıt ne? kentsel dönüşümü istemek mi?
Bina veya adada çoğunluğun kentsel dönüşümü istemesi gerekir. Kentsel dönüşüm kaçınılmaz, elzem bir şeydir. Kentsel dönüşümün mantığı burada rant değil, binayı ve/veya yaşam alanını yenilemek olmalı… Sonuçta hepimizde deprem korkusu var. Biz deprem korkusunu da geçtik, artık diyoruz ki; “Kentsel dönüşümden kaç para kazanırız?”… Aslında vatandaş olarak aldandığımız nokta burası.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürü Vedad Gürgen de “Kentsel dönüşüm tartışmaları dönüp dolaşıp metrekare / TL hatta metrekare dolar – euro hesabına çıkıyor ama depremde hepimiz 2 metrekareye sığışacağız” demişti…
Çok haklı, deprem olduğunda çürük binada oturuyorsak iki metreye sığışacağız… Burada maliklerin, sözleşmeleri kendilerinin hazırlayıp müteahhite sunmaları gerekir. “Evet, ben bu sözleşmedeki şartları yerine getiririm” diyebilen müteahhitle iş yapmalılar… Biz tam tersini yapıyoruz. Müteahhitin teklifini bekliyoruz ve onun şartları üzerinden konuşuyoruz…
VEDAD GÜRGEN’İN KENTSEL DÖNÜŞÜM DERSİ İÇİN BURAYA TIKLAYIN!
Kentsel dönüşümde nerede hata yapıyoruz?
Müteahhit kapımıza geliyor, “Burada şu şartlarla kentsel dönüşüm yapmak istiyoruz” diyor… Sonra biz 40-50 yıllık komşularımızla başlıyoruz ‘Senin cephen ön tarafa bakacak, benim cephem arka tarafa bakacak’ diye tartışmaya… Sonra orada bir kişi uyum sağlamıyor ve iş mahkemeye kadar gidiyor. Mahkemeden satış veya kamulaştırma gibi problemler çıkıyor karşımıza…
Peki o sözleşmede hak sahibi hesabı nasıl yapacak? Kime yaptıracak?
Bu noktada hak sahiplerinin bir mimarlık grubundan yardım alması faydalı olacak. Avukatların kentsel dönüşümde hiç bir işi yok. Ben avukatların yaptıkları işi gereksiz görüyorum. Çünkü zaten avukata düştüysek problem var demektir, mahkeme olacak ve bu iş uzayacak… Avukatları bir kere hiç düşünmüyorum… Ev-hak sahiplerinin hem paylaşımda, hem metrekare hesabında, imar durumu ve inşaat alanının ne kadar çıkacağı konusunda mimarlardan oluşan bir grupla çalışma yapması gerekmektedir.
Hesabımızı yaptık, sözleşmemizi oluşturduk… Peki sonra?
“Şartlarımız bunlar, kabul ediyorsan gel” diyeceksiniz…
“Kabul etmiyoruz” derlerse?
Kabul eden bir müteahhit mutlaka bulunacaktır. Kabul etmiyorsa da en azından nedenini söyleyecektir…
Bağdat Caddesi’nde böyle mi oldu?
Bağdat Caddesi’nde oranlar, ev sahiplerinin lehine yüzde 80’lere ulaştı. Sebebi de şu; Bağdat Caddesi’ndeki müteahhitlerin çoğu İstanbul dışından geldi. “Bağdat Caddesi’nde bir tane iş yapayım, etiketim olsun” dediler… Bunu derken bazı şeylerden taviz verdiler. Nedir onlar? Oranlarda ve kira yardımı ödemelerinde taviz verdiler. Kendisine bir daire kalan müteahhit “Allah bereket versin” demek zorunda kaldı, o zaman ne oldu?.. Bağdat Caddesi’ndeki müteahhitin işi bozuldu.
Peki herkes Bağdat Caddesi’ndeki gibi yüksek oranlarda daire isterse?
Emsal ve inşaat alanı hesabı ortaya çıktıktan sonra paylaşım vatandaş ile müteahhit arasında görüşmelerle orta noktada buluşulur. Önemli olan burada vatandaşın hakkını bilerek müteahhitle masaya oturması…
imarpanosu.com